Oversterfte
Al eerder schreef ik op een ander topic over mijn verbazing waarom demissionaire minister van Volksgezondheid Pia Dijkstra verder onderzoek naar oversterfte weigert te doen. In een podcast van feb. 2024 zegt Pia Dijkstra:"Het is nodig dat we goed zicht hebben....."
Maar dan, ondanks het merendeel in de Tweede kamer een onderzoek wil, want er sterven nu nog steeds elke dag meer mensen dan verwacht, weigerde Pia Dijkstra een maand later om verder onderzoek te doen omdat ze vind dat er al voldoende onderzoek gedaan word.
Ik heb er nog steeds moeite mee. Vooral toen ik afgelopen week het woord "Oversterfte Bonus" hoorde.
Wat vinden jullie ervan?
https://www.youtube.com/watch?v=e5XCvkuW6Z0 D66-minister Pia Dijkstra weigert verder onderzoek naar oversterfte. 22 mrt 2024
majorette2005 schreef op 14-05-2024 om 16:54:
[..]
Stukje uit je link: Van Elswijk heeft nog een ontnuchterende afsluiter: bij de Spaanse griep in 1918 duurde het ook enkele jaren voordat de oversterfte stopte. Dus dat er na de coronapandemie meer sterfgevallen te betreuren zijn, past in een bekend plaatje. Van Elswijk: “Toen duurde het een jaar of vijf voordat het was genormaliseerd. En we zien nu ook al wat afvlakking.”
Niet zo heel vreemd dus
Nee en er staan nog meer verklaringen in het stuk. Raadsel alweer gedeeltelijk opgelost.
Intussen heb ik de eerdere CBS prognose 2021-2070 (bevolking voor de jaren 2022 tot en met 2070) vergeleken met de laatste prognose 2024-2070.
Hoewel de totaal-aantallen niet veel verschillen, is de prognose van het aantal Nederlandse inwoners toch wel significant afgenomen in een jaar of twee.
Verwachtte men eerst 427.684 vrouwen van Nederlandse herkomst in 2030 die dan 70-74 jaar oud zijn (geboren 1955-1959), in de prognose 2024-2070 is dat aantal gedaald naar 420.320 NL vrouwen. Dat betekent dat er 7.264 minder NL vrouwen van 70-74 jaar verwacht worden dan eerder.
Diezelfde groep vrouwen (1955-1959, waren in 2020 60-64 jaar oud), zijn als zij 80-84 jaar oud zijn (in 2040) met 9.149 vrouwen minder dan in de planning van nog maar een paar jaar geleden.
Toch best grote verschillen, dus dat betekent dat de levensverwachting van NL vrouwen serieus naar beneden is bijgesteld.
majorette2005 schreef op 14-05-2024 om 16:54:
[..]
Stukje uit je link: Van Elswijk heeft nog een ontnuchterende afsluiter: bij de Spaanse griep in 1918 duurde het ook enkele jaren voordat de oversterfte stopte. Dus dat er na de coronapandemie meer sterfgevallen te betreuren zijn, past in een bekend plaatje. Van Elswijk: “Toen duurde het een jaar of vijf voordat het was genormaliseerd. En we zien nu ook al wat afvlakking.”
Niet zo heel vreemd dus
Zal men daar niet een beetje op bedacht zijn geweest? Dat men rekening hield met grote getallen. Dat vraag ik me dus af als ik lees dat er:
"14.000 mensen méér dan vooraf werd verwacht."
Dat aantal komt dus bovenop het aantal dat men vooraf wel had verwacht.
majorette2005 schreef op 14-05-2024 om 16:54:
[..]
Stukje uit je link: Van Elswijk heeft nog een ontnuchterende afsluiter: bij de Spaanse griep in 1918 duurde het ook enkele jaren voordat de oversterfte stopte. Dus dat er na de coronapandemie meer sterfgevallen te betreuren zijn, past in een bekend plaatje. Van Elswijk: “Toen duurde het een jaar of vijf voordat het was genormaliseerd. En we zien nu ook al wat afvlakking.”
Niet zo heel vreemd dus
Vreemd. In onderstaand document is goed te zien dat de levensverwachting na 1918 helemaal geen dip laat zien. Niet bij de levensverwachting bij geboorte en niet bij de LV vanaf 65-jarige leeftijd. Hieronder een voorbeeld van de LV van vrouwen in die tijd.
Bijzonder dat men de oversterfte na een pandemie die ruim 100 jaar later plaats heeft gevonden, wil verklaren door te zeggen dat er destijds na de Spaanse griep een vergelijkbaar (?) effect zou zijn opgetreden, terwijl dat op geen enkele manier blijkt uit de CBS cijfers.
| https://opendata.cbs.nl/statline/#/CBS/nl/dataset/80333NED/table?fromstatweb | ||
| Vrouwen | Vrouwen | |
| 0 jaar | 65 jaar | |
| 1914 | 66,61 | 19,46 |
| 1915 | 67,20 | 19,53 |
| 1916 | 67,22 | 19,50 |
| 1917 | 67,12 | 19,61 |
| 1918 | 68,00 | 19,60 |
| 1919 | 70,28 | 19,79 |
| 1920 | 70,78 | 19,77 |
| 1921 | 70,67 | 19,89 |
| 1922 | 72,15 | 19,99 |
| 1923 | 73,00 | 20,02 |
levensverwachting is iets anders dan oversterfte. Je kunt deze cijfers niet gebruiken voor de conclusie die je trekt.
Doemijdieglazenbol schreef op 15-05-2024 om 13:50:
levensverwachting is iets anders dan oversterfte. Je kunt deze cijfers niet gebruiken voor de conclusie die je trekt.
Dank je wel, dat wilde ik ook zeggen. Ik zoek nog naar Nederlandse sterftecijfers in de jaren na de Spaanse griep, maar die heb ik nog niet gevonden.
Daglichtlamp schreef op 15-05-2024 om 15:30:
[..]
Dank je wel, dat wilde ik ook zeggen. Ik zoek nog naar Nederlandse sterftecijfers in de jaren na de Spaanse griep, maar die heb ik nog niet gevonden.
Zag ik ook niet heel snel, maar heb niet hard gezocht. Maar het is logisch dat je dat niet of nauwelijks terugziet in levensverwachting. Ik lees het en der dat er zo’n 30.000 doden worden toegeschreven aan de Spaanse griep. Op een bevolking van 6,6 miljoen heeft dat nauwelijks invloed op levensverwachting. Zeker niet als je er van uit gaat dat met name ouderen en zwakkeren eerder overleden aan de gevolgen van die griep. Nog buiten alle andere factoren die meewegen om tot een indicatie van levensverwachting te komen.
Dit vond ik in een stukje tekst bij Google:
"Het sterftecijfer over 1920 is buitengewoon gunstig geweest. nl. 11.99 per 1000 inwoners, een cijfer, dat kleiner is dan alle vorige (in 1919 was het 13.17 en in 1918, het griepjaar 17.10) en dat 0.31 per duizend kleiner is dan dat van 1913 (als een normaal jaar te beschouwen), toen het 12.30 bedroeg."
Ik kan het artikel helaas niet lezen. Dit staat in het tijdschrift voor geneeskunde.
dat hele sterftecijfer interesseert me niet. Waar het me om gaat is dat de uitspraken van een wetenschapper “ontkracht” worden door iemand die met allemaal gegoochel en misbruik van cijfers de indruk maakt alsof diens ideeën daarmee onderbouwd zijn. En dat vind ik kwalijk want er zijn veel te veel mensen die niet snel door cijfers en definities heen kunnen kijken en deze luchtfietserij mogelijk wèl voor waar aan nemen.
Waarmee ik verder niet zeg over de waarheid of onwaarheid van die uitspraak van die expert. Ik heb geen idee. Ik zeg alleen dat wat luchtpost schrijft niet klopt.
Doemijdieglazenbol schreef op 15-05-2024 om 16:10:
[...]
Waarmee ik verder niet zeg over de waarheid of onwaarheid van die uitspraak van die expert. Ik heb geen idee. Ik zeg alleen dat wat luchtpost schrijft niet klopt.
Het klopt dat ik géén actuaris ben, maar het klopt ook dat de levensverwachting, aansluitend aan de corona periode, daadwerkelijk is gedaald ten opzichte van voorgaande jaren - en dat de cijfers van de jaren ná 1918 geen daling (maar zelfs een stijging) in de LV laten zien: tussen 1918 en 1923 ging de LV (van een vrouw) bij geboorte in 5 kalenderjaren met 5 leeftijdsjaren omhoog van 68 naar 73 jaar.
Maar goed, ik ben oprecht benieuwd hoe ik dan dan (anders) moet zien.
Luchtpost schreef op 15-05-2024 om 16:57:
[..]
Het klopt dat ik géén actuaris ben, maar het klopt ook dat de levensverwachting, aansluitend aan de corona periode, daadwerkelijk is gedaald ten opzichte van voorgaande jaren - en dat de cijfers van de jaren ná 1918 geen daling (maar zelfs een stijging) in de LV laten zien: tussen 1918 en 1923 ging de LV (van een vrouw) bij geboorte in 5 kalenderjaren met 5 leeftijdsjaren omhoog van 68 naar 73 jaar.
Maar goed, ik ben oprecht benieuwd hoe ik dan dan (anders) moet zien.
Dat laatste ben ik bij het googelen wel tegengekomen. Dat kwam vooral door de afgenomen zuigelingensterfte. Daar viel toen nog veel winst te halen, dat is nu natuurlijk heel anders.
https://www.delpher.nl/ is volgens mij de beste plek om de historische sterftecijfers boven tafel te krijgen, maar ik heb even geen puf om oude kranten te doorzoeken. Het is wel een zeer interessant archief uit het verleden.
Daglichtlamp schreef op 15-05-2024 om 19:12:
https://www.delpher.nl/ is volgens mij de beste plek om de historische sterftecijfers boven tafel te krijgen, maar ik heb even geen puf om oude kranten te doorzoeken. Het is wel een zeer interessant archief uit het verleden.
Leuke site!
Ik heb bij CBS gekeken: in dit document (per kalenderjaar jaar of per periode van steeds 5 jaren) van bijvoorbeeld 0-jarigen en van 65-jarigen, dus in dat laatste geval periode minus 65 jaar = geboorteperiode, per gekozen leeftijd de sterftekans, de tafelbevolking levenden en tafelbevolking overledenen en de LV: https://opendata.cbs.nl/statline/#/CBS/nl/dataset/37360ned/table?fromstatweb
Bijv: periode 2016-2021 (dus geboren 1951-1956) LV vrouw 65 jaar = (of was) 21.44 jaar
Deze tabel per leeftijd uitgewerkt geeft voor vrouwen van 65 jaar:
geboren 1935 – LV 19.72 vanaf 65e jaar,
geboren 1945 – LV 21.30,
geboren 1955 – LV 21.16 jaar resterende LV na 65.
Bovenstaand document is vandaag opnieuw gepubliceerd door het CBS. De verwachting voor vrouwen van 65 jaar is:
geb 1935 - 65 in 2000 - LV 19.64 = leeftijd 84.64 jaar (overlijden plm. 2020)
geb 1945 - 65 in 2010 - LV 21.19 = 86.19 (overlijden plm. 2031)
geb 1955 - 65 in 2020 - LV 21.15 = 86.15 (overlijden plm. 2041)
Gemiddelde leeftijd waarop men met pensioen gaat/is gegaan:
2000 - 61.0 jaar - 84.61 minus 61.0 = 23.64 pensioenjaren
2020 - 65.7 jaar - 86.15 minus 65.7 = 20.45 pensioenjaren
De verwachting moet wel hoog (té hoog?) blijven: wanneer de levensverwachting (in dit voorbeeld van 65-jarige vrouwen) op 84.61 zou blijven staan en de pensioenleeftijd is 67 jaar, dan blijven er na pensionering nog maar 17.64 pensioenjaren over.
Het lijkt niet zoveel zin te hebben de "oversterfte" te onderzoeken wanneer het verhogen van de 'verwachting' een politieke keuze/wensdenken geweest is in verband met het verhogen van de pensioenleeftijd.
De waarneming/verwachting (Vrouw 65 jaar) steeds 10 jaar later geboren:
1888-1898 - plus 1.03 - 81.22 jaar voor geboortejaar 1898
1898-1908 - plus 1.16 - 82.38
1908-1918 - plus 1.75 - 84.13
1918-1928 - plus 0.08 - 84.21 jaar voor geboortejaar 1928 (30 jaar na 1898) - plus 2.99
1928-1938 - plus 0.66 - 84.87
1938-1948 - plus 1.52 - 86.39
1948-1958 - min 0.05 - 86.34 jaar voor geboortejaar 1958 (30 jaar na 1928) - plus 2.13
Je maakt natuurlijk niet het goede sommetje. Voor de bepaling van de pensioenleeftijd wordt uitgegaan van de resterende leeftijdsverwachting op het moment dat je met pensioen gaat.