Oversterfte
Al eerder schreef ik op een ander topic over mijn verbazing waarom demissionaire minister van Volksgezondheid Pia Dijkstra verder onderzoek naar oversterfte weigert te doen. In een podcast van feb. 2024 zegt Pia Dijkstra:"Het is nodig dat we goed zicht hebben....."
Maar dan, ondanks het merendeel in de Tweede kamer een onderzoek wil, want er sterven nu nog steeds elke dag meer mensen dan verwacht, weigerde Pia Dijkstra een maand later om verder onderzoek te doen omdat ze vind dat er al voldoende onderzoek gedaan word.
Ik heb er nog steeds moeite mee. Vooral toen ik afgelopen week het woord "Oversterfte Bonus" hoorde.
Wat vinden jullie ervan?
https://www.youtube.com/watch?v=e5XCvkuW6Z0 D66-minister Pia Dijkstra weigert verder onderzoek naar oversterfte. 22 mrt 2024
Daglichtlamp schreef op 17-05-2024 om 15:46:
Je maakt natuurlijk niet het goede sommetje. Voor de bepaling van de pensioenleeftijd wordt uitgegaan van de resterende leeftijdsverwachting op het moment dat je met pensioen gaat.
Hoe bedoel je dat?
Sinds jaar-en-dag publiceert men (ook internationaal) de levensverwachting op 65-jarige leeftijd. Dat is dan toch gewoon een hard gegeven, want 65 jaar is 65 jaar.
De formule die wordt gehanteerd om de AOW/pensioenleeftijd te bepalen, heeft toch niets te maken met het aantal jaren dat iemand naar verwachting nog zal leven vanaf zijn 65e verjaardag (of als 'waarneming' nog heeft geleefd vanaf zijn 65e verjaardag)?
Ik heb nog meegemaakt (verzekeringsbranche) dat een vrouw op haar 60e jaar met pensioen mocht. Neemt niet weg dat ook in die tijd de gangbare publicaties m.b.t. de resterende levensverwachting altijd uit ging van de verwachting vanaf 65e verjaardag.
En als die vrouw 80 jaar oud is geworden, had zij dus vanaf haar 60e jaar 20 pensioenjaren. Wanneer haar buurvrouw ook 80 jaar is geworden en met haar 65e jaar met pensioen is gegaan, dan had die buurvrouw maar 15 pensioenjaren.
Het zou mij heel erg verbazen als je zegt/bewijst dat dit niet klopt?! Want dan zou ik dat inderdaad altijd verkeerd 'gezien' hebben.
De wettelijke formule waarmee jaarlijks de pensioenleeftijd over vijf jaar berekend wordt is in Nederland nu zo vormgegeven dat 1 van de variabelen daarin de resterende levensverwachting is op 65 jarige leeftijd (dus ik had ongelijk dat ik dacht dat het ging om de levensverwachting op moment dat je met pensioen zou mogen).
De huidige formule waarmee dat gebeurt is: V = 2/3 x (L – 20,64) – (P – 67)
- V staat voor de periode (in jaren) waarmee de pensioenleeftijd wordt verhoogd ten opzichte van het vorige jaar.
- L staat voor de resterende levensverwachting op 65-jarige
leeftijd in het jaar van de verhoging. Oftewel, hoelang mensen die 65
jaar zijn naar verwachting nog leven.
- P staat voor de pensioenleeftijd in het kalenderjaar vóórdat de verhoging plaatsvindt.
Daarbij vind alleen een verhoging van de pensioenleeftijd plaats als de uitkomst van bovenstaande formule 0,25 of hoger is. Als dat zo is dan wordt de pensioenleeftijd met 3 maanden verhoogd.
Bron: https://wetten.overheid.nl/BWBR0002221/2024-01-01#HoofdstukIII_Paragraaf1_Artikel7
Daarbij gaat de pensioenleeftijd alleen maar omhoog, niet omlaag (al denk ik dat als we echt een significatie daling krijgen in resterende levensverwachting op 65-jarige leeftijd we snel een wijziging van de wet krijgen). Op dit moment is dat nog niet het geval. De toename in levensverwachting telt maar voor 2/3 mee in de toename van de pensioengerechtigde leeftijd. Dus bij stijgende levensverwachting zal het gemiddeld aantal jaren dat je nog leeft na je pensioengerechtigde leeftijd stijgen.
Voorlopig is voor 2029 vastgesteld dat het 67 jaar en drie maanden is. En de aanvangsleeftijd 17 jaar en 3 maanden (ik neem aan dat men daarmee doelt op het moment waarop een ingezetene maximaal 50 jaar AOW rechten gaat opbouwen) tot 67 +3 mnd.
https://www.rijksoverheid.nl/actueel/nieuws/2023/11/10/aow-leeftijd-ongewijzigd-in-2029
Hier de planning zoals na de laatste wijziging m.b.t. de pensioenleeftijd (lenteakkoord 2019) is opgesteld (met rechts de voorgaande pensioenleeftijd zoals gold na de versnelling die in 2016 was doorgevoerd na de eerdere invoering in 2013)
Ik ben benieuwd of er in 2030 (voor mensen geboren okt 1962 t/m sept 1963) 3 maanden vanaf zullen gaan.
Conform de wet is de pensioenleeftijd voor 2029 al vastgesteld. Zie hier het bericht in de staatscourant. https://zoek.officielebekendmakingen.nl/stcrt-2023-31782.html
Want dat moest voor 1-1-2024.
Dit jaar (voor 1 januari 2025) wordt de pensioenleeftijd ingaande 1 januari 2030 vastgesteld aan de hand van de CBS raming eind dit jaar. Ik vermoed dat met toepassing van de eerder door mij genoemde formule opnieuw zal leiden tot geen verhoging. Maar dat weten we pas eind dit jaar als de nieuwste prognose voor 2030 bekend is. Maar ik vermoed dat het dan dus ook 67 jaar en 3 maanden blijft.
(Verwijzen naar het document uit 2019 is verder niet zo zinvol, dat is berekend met de toen bekende levensverwachting, we weten inmiddels dat die bijgesteld is, wat geldt is de formule uit de wet).
Ik vraag me overigens wel af wat deze discussie nog te maken heeft met de oversterfte waar dit draadje oorspronkelijk mee begon.
Daglichtlamp schreef op 17-05-2024 om 21:07:
Ik vraag me overigens wel af wat deze discussie nog te maken heeft met de oversterfte waar dit draadje oorspronkelijk mee begon.
Mogelijke "verklaring van".
"...Het CBS spreekt van oversterfte wanneer het waargenomen aantal overledenen hoger is dan het verwachte aantal overledenen in dezelfde periode..."
Als je verwacht dat "iedereen" gemiddeld p zijn 85e zal overlijden en de werkelijke leeftijd van overlijden is bij "iedereen" gemiddeld bijvoorbeeld 83 jaar, dan heb je volgens bovenstaande definitie oversterfte.
En als het zoiets zou zijn, kun je onderzoeken wat je wil m.b.t. vaccinaties, zorgachterstanden, nazorg long-covid, etc. maar dan zou de verklaring dus ook zomaar in een zo'n 'te hoog ingeschatte levensverwachting' kunnen zitten.
Bij de berekening van overstefte wordt het verwachte aantal overledenen bepaald aan de hand van de sterfte in eerdere jaren.
oversterfte en levensverwachting kun je ook niet makkelijk koppelen want over- of ondersterfte is per leeftijdscategorie te bepalen. Op basis van statistiek van voorgaande jaren verwacht je dat er dit jaar X personen in de leeftijdscategorie 0-5 jaar zullen overlijden, dat jaar zijn dat er Z, Z is meer of minder dan X, en het verschil is je over of ondersterfte.
Levensverwachting is gekoppeld aan leeftijd op dat moment. Dat is een beduidend ingewikkelder proces.
https://www.vzinfo.nl/levensverwachting/verantwoording/methoden#:~:text=Bij%20het%20berekenen%20van%20de,het%20moment%20van%20de%20geboorte.
Over- en indersterfte kijken achteruit, levensverwachting vooruit in tijd.
In 2017 is er een rapport verschenen waarin e.e.a. uitgebreid wordt toegelicht:
De levensverwachting meet de sterfte
Er lijkt geen link, maar Google geeft deze PDF als resultaat wanneer je de titel intikt. In dit rapport o.a.:
pagina 4 "... Een overlevingstafel bevat de kolommen sterftekans, levenden, overledenen en levensverwachting, uitgezet naar leeftijd. De sterftekans is de kans op overlijden tussen de huidige leeftijd en de volgende leeftijd. Het aantal levenden in een overlevingstafel is het aantal mensen dat nog in leven is op een bepaalde leeftijd van een fictieve beginpopulatie die gedefinieerd wordt op leeftijd 0. Dit wordt ook wel de tafelbevolking genoemd. Het aantal overledenen in een overlevingstafel is het aantal personen dat overlijdt tussen de huidige leeftijd en de volgende leeftijd in de tafel. De levensverwachting is het aantal jaren dat iemand op een bepaalde leeftijd naar verwachting nog te leven heeft, uitgaande van de sterftekansen in de overlevingstafel.
en: "... Volgens de cohort-levensverwachting, aangevuld met de prognose 2016–2060, zullen mannen die 65 jaar werden in 2015 gemiddeld nog 20,2 jaar leven en vrouwen nog 22,6 jaar. De werkelijke levensduur van 65-jarige mannen ligt daarmee waarschijnlijk 2,0 jaar boven de periode-levensverwachting. Voor vrouwen is dit 1,7 jaar hoger...." (pagina 9)
Dit schrijft CBS in november 2023:
https://www.cbs.nl/nl-nl/nieuws/2023/45/prognose-levensverwachting-65-jarigen-20-89-jaar-in-2029
De levensverwachting van 65-jarigen zal 20,89 jaar zijn in 2029, verwacht het CBS. Beleidsmakers gebruiken dit cijfer om de toekomstige AOW-leeftijd vast te stellen. De prognose van de levensverwachting is een onderdeel van de Bevolkingsprognose 2023–2070 die het CBS op 15 december publiceert.
De levensverwachting in 2029 valt in de nieuwste prognose lager uit dan in de vorige prognose, toen deze op 21,16 jaar werd gesteld.
Als je in dit document "toon tabel" aanklikt, zie je de waarneming (v.a. 2000) en de prognoses mét een 67% en 95% prognose-interval aangegeven.
Maar we hadden het hier over oversterfte, en die wordt dus bepaald door terug te kijken.
Daglichtlamp schreef op 18-05-2024 om 11:59:
Maar we hadden het hier over oversterfte, en die wordt dus bepaald door terug te kijken.
Ja, men kijkt terug en zet de cijfers af tegen hetgeen men eerder verwachtte.
Maar prima verder; jouw doel lijkt voornamelijk het bestrijden van alles wat ik zeg zoals met die post van gisteren van 15.46 uur: “…Je maakt natuurlijk niet het goede sommetje. Voor de bepaling van de pensioenleeftijd wordt uitgegaan van de resterende leeftijdsverwachting op het moment dat je met pensioen gaat….”
Weliswaar is deze (foute) bewering later door jou zelf gecorrigeerd, maar de eerste reflex is blijkbaar altijd “het is niet waar wat jij zegt, jij maakt 'natuurlijk' de verkeerde som, verwijzen naar een bepaald document (lente akkoord 2019) zou volgens jou niet zinvol zijn, etc.”.
Afijn, ik plaats doorgaand ook linkjes dus iedereen moet zelf maar kijken wat zij ergens wel/niet mee doen.
Verwijzen naar sommetje van het lenteakkoord heeft inderdaad geen zin meer. Die zijn inmiddels door de werkelijkheid achterhaald dat de levensverwachting minder snel stijgt dan men toen dacht. Dus je kunt beter bij het SVB kijken voor de toekomstige verwachte pensioenleeftijd (en op rijksoverheid voor de komende vijf jaar waarvoor het al is vastgesteld).
Luchtpost schreef op 18-05-2024 om 12:35:
[..]
Ja, men kijkt terug en zet de cijfers af tegen hetgeen men eerder verwachtte.
Ja maar op basis van sterfte cijfers uit het verleden. Het is zuiver terug kijken.
De afgelopen 25 jaar overleden gemiddeld 100 mensen in januari, dit jaar overlijden er 95 , heb je een ondersterfte van 5.
Ysenda schreef op 18-05-2024 om 13:41:
[..]
Ja maar op basis van sterfte cijfers uit het verleden. Het is zuiver terug kijken.
De afgelopen 25 jaar overleden gemiddeld 100 mensen in januari, dit jaar overlijden er 95 , heb je een ondersterfte van 5.
Dan klopt die definitie dus niet?: https://www.cbs.nl/nl-nl/nieuws/2023/04/2022-derde-jaar-op-rij-met-oversterfte/oversterfte-en-verwachte-sterfte
"...Het CBS spreekt van oversterfte wanneer het waargenomen aantal overledenen hoger is dan het verwachte aantal overledenen in dezelfde periode..."
Die definitie is prima, het gaat erom hoe het verwacht aantal overledenen bepaald wordt. Dat gebeurt door terugkijken.