Het is maar matig gesteld met het leesniveau van vmbo’ers
Het is maar matig gesteld met het leesniveau van vmbo’ers b/k en in het praktijkonderwijs, aldus de onderwijsinspectie.
https://nos.nl/l/2545025
Als docent in het vmbo kan ik dit zeker beamen. Na ruim twintig jaar werken in het onderwijs merk ik zeker dat het niveau naar beneden gaat. Ik heb nu echt leerlingen die amper een zin vloeiend kunnen lezen.
Op de school waar ik werk zijn hier inmiddels maatregelen in genomen. Zo is er een vast leesuur bij Nederlands, hebben we allemaal mooie nieuwe boeken en wordt er ook ingezet op lezen bij de andere vakken.
Uit de leesmonitor blijkt dat de laatste jaren leerlingen vanaf groep 6 al minder gaan lezen, vervolgens lezen ze in klas 1 nog best wel eens een boek, vanaf klas 2 is dit echt significant minder.
Ik las vroeger zelf ook veel Thea Beckman etc, maar mijn kinderen vinden dat echt te saai voor woorden. Bij mijn oudste dochter is bijvoorbeeld de Grijze jager favoriet net als de magische apotheek, en nu leest ze iets over Sherlock Holmes.
Nicole123 schreef op 20-11-2024 om 15:30:
[..]
Inderdaad. Ik vind boeken Roald Dahl of David Walliams helemaal prima. En de Grijze Jager serie of Harry Potter is misschien niet literair, maar als ze daarbij de smaak te pakken krijgen en alle dikke delen lezen dan maken ze heel veel prima leeskilometers!
Volgens mij komt het weren van vertalingen door het idee dat boeken lezen zowel voor de leesvaardigheid is alsook voor de literaire ontwikkeling. En dat je dan de Nederlandse Canon wel moet kennen, als een soort kunstgeschiedenis.
Ik denk zelf dat je het meer los zou moeten koppelen als je de leesvaardigheid op wil krikken. Uiteraard kun je boeken van Annie M.G. Schmidt en Jan Terlouw aanbieden. Maar doe dat dan omdat het fijne en meeslepende boeken zijn en accepteer ook als een kind liever Harry Potter, Grijze Jager of de Waanzinnige Boomhut leest. Dat ze lezen is in mijn ogen belangrijker dan dat ze weten wie Paul Biegel en Thea Beckman zijn.
Ik denk dat de leesvaardigheid en de kennis van de Nederlandse (jeugd)literatuur best losgekoppeld kunnen worden. Leeskilometers maak je in een boek dat je aanspreekt, een keer graphic novel of stripboek moet kunnen maar niet alleen maar. Leeskilometers kan je ook maken in Grijze jager of Glitterclub delen als je als lezertje maar geïnteresseerd bent in het verhaal. Voorwaarde is wel dat het verhaal echt een verhaal is waarbij de schrijver je meeneemt in het leven van de hoofdpersonen.*
Kennismaken met de (Nederlandse) (jeugd)literatuur kan ook door tijdens de geschiedenisles boeken als Oorlogswinter van Jan Terlouw aan te stippen of Thea Beckman en Kruistocht in spijkerbroek te gebruiken bij de geschiedenislessen over de kruistochten. En ook op de middelbare is de hele Max Havelaar laten lezen door de havisten niet nodig om begrip te hebben van de literatuur van voor 1880. Ik heb hier nog een uitgave van de Max staan in oud Nederlandsch, geen doorkomen aan met al die antieke woorden en vervoegingen. Mijn jongste heeft de Max "gelezen" door fragmenten uit het boek te lezen met daarnaast de hertalingen in in ieder geval hedendaagse spelling. Hier en daar waren de zinnen nog wel ouderwets opgesteld. Dat was prima te doen in 4 havo.
*Op dit moment ben ik iedere week een ochtend aan het lezen met pubers in de internationale schakelklas. In de methode voor NT2 zit hier en daar een stuk tekst dat hardop gelezen moet worden en dat zijn allemaal zinnen die niets met elkaar te maken hebben. Daar heb ik als Nederlander zo'n moeite mee.
Henk eet fruit uit een schaaltje.
Ali fietst naar de bibliotheek.
Sanne en Karin passen een spijkerbroek.
In de bioscoop is het erg donker.
Weet geen letterlijke voorbeelden uit die methode dit heb ik even verzonnen als voorbeeld. Als ik met een leerling zo'n oefening moet doen dan dwalen mijn gedachten af, ik wordt niet meegenomen in een verhaal waarvan ik wil weten hoe het afloopt. Ik vind het saai en oninteressant. De docent zegt dan dat het niet uitmaakt wat die kinderen lezen als ze maar letters herkennen en tot woorden kunnen vormen, de betekenis komt later wel. Een tijd geleden mocht ik met 2 leerlingen die al wat verder waren de makkelijk lezen versie van het Achterhuis lezen, dat ging veel beter daar zat ik in en het hield mij bij de les.
Renmuis schreef op 20-11-2024 om 15:58:
Dat vertalingen niet zouden mogen heb ik trouwens nooit gehoord, alleen in de context van de leeslijst in de bovenbouw van de middelbare school (omdat deze boeken gelezen worden in de context van de Nederlandse literatuurgeschiedenis). Op de basisschool maken we dat onderscheid niet.
Hier in de gemeente waren vertaalde boeken in de kasten met A, B en C boeken niet te vinden en ook vanuit de basisschool werd dat tot 8 jaar geleden niet aangeraden.
OnherkenbaarAnoniem, een gemiste kans inderdaad.
Om alle belangrijke voordelen uit het lezen te halen die ik eerder al noemde (woordenschatontwikkeling, tekstinzicht, de ontwikkeling van empathie en het vermogen om je in een ander te verplaatsen, etc) is het noodzakelijk dat er kwaliteitsboeken worden gelezen. Natuurlijk hoeft dat niet per se Thea Beckman of iets anders ouds/canonachtigs te zijn. Ik vind het nog steeds prachtig, maar er is ook heel veel goede (en toegankelijke) hedendaagse jeugdliteratuur.
Wat ik in mijn klassen zie, is dat kinderen (een enkele uitzondering daargelaten) uit zichzelf nooit voor zo'n kwaliteitsboek zullen kiezen als ze ook voor de Waanzinnige Boomhut of een graphic novel kunnen gaan. Hoe meer plaatjes, witregels en grapjes, hoe makkelijker en overzichtelijker, lijken ze te denken. Heel zonde en dat houdt het lage niveau absoluut in stand. Het geduld en de concentratie om in een boek te komen moet je opbouwen, net als de woordenschat die nodig is om een goed boek te waarderen. Dat doe je niet door boeken met alleen maar tekst te vermijden.
Bovendien geloof ik nooit dat het leesplezier op de lange termijn gebaat is bij al die pulp. Kinderen weten helemaal niet meer wat ze missen!
Brachiosaurus schreef op 20-11-2024 om 16:13:
Ik las vroeger zelf ook veel Thea Beckman etc, maar mijn kinderen vinden dat echt te saai voor woorden. Bij mijn oudste dochter is bijvoorbeeld de Grijze jager favoriet net als de magische apotheek, en nu leest ze iets over Sherlock Holmes.
Dat zijn prima boeken en echt wel in een andere range dan die Thomas en Rutgerboeken.
Eleanor schreef op 20-11-2024 om 16:45:
Om alle belangrijke voordelen uit het lezen te halen die ik eerder al noemde (woordenschatontwikkeling, tekstinzicht, de ontwikkeling van empathie en het vermogen om je in een ander te verplaatsen, etc) is het noodzakelijk dat er kwaliteitsboeken worden gelezen. Natuurlijk hoeft dat niet per se Thea Beckman of iets anders ouds/canonachtigs te zijn. Ik vind het nog steeds prachtig, maar er is ook heel veel goede (en toegankelijke) hedendaagse jeugdliteratuur.
Wat ik in mijn klassen zie, is dat kinderen (een enkele uitzondering daargelaten) uit zichzelf nooit voor zo'n kwaliteitsboek zullen kiezen als ze ook voor de Waanzinnige Boomhut of een graphic novel kunnen gaan. Hoe meer plaatjes, witregels en grapjes, hoe makkelijker en overzichtelijker, lijken ze te denken. Heel zonde en dat houdt het lage niveau absoluut in stand. Het geduld en de concentratie om in een boek te komen moet je opbouwen, net als de woordenschat die nodig is om een goed boek te waarderen. Dat doe je niet door boeken met alleen maar tekst te vermijden.Bovendien geloof ik nooit dat het leesplezier op de lange termijn gebaat is bij al die pulp. Kinderen weten helemaal niet meer wat ze missen!
Ik denk dat al die pulp het leesplezier juist enorm verlagen. De Waanzinnige boomhut is nog tot daar aan toe, trouwens.
Brachiosaurus schreef op 20-11-2024 om 16:13:
Ik las vroeger zelf ook veel Thea Beckman etc, maar mijn kinderen vinden dat echt te saai voor woorden.
Dat is nu ook heel saai, ik heb een paar jaar geleden nog wel eens wat gelezen maar ik vond het bijna niet om door te komen. Ben benieuwd eigenlijk of ik dat van mijn favorieten de Thule serie en Hasse Simonsdochter ook vind na zoveel jaar weer eens.
Dolfje schreef op 20-11-2024 om 16:53:
[..]
Dat is nu ook heel saai, ik heb een paar jaar geleden nog wel eens wat gelezen maar ik vond het bijna niet om door te komen. Ben benieuwd eigenlijk of ik dat van mijn favorieten de Thule serie en Hasse Simonsdochter ook vind na zoveel jaar weer eens.
Ik ben die boeken nu allemaal voor het eerst aan het lezen en Hasse Simonsdochter vond ik fantastisch en de Thule-boeken niet om door te komen. Niet eens omdat het ouderwets is (want dat valt best mee), maar wat een gekwezel.
Dolfje schreef op 20-11-2024 om 16:53:
[..]
Dat is nu ook heel saai, ik heb een paar jaar geleden nog wel eens wat gelezen maar ik vond het bijna niet om door te komen. Ben benieuwd eigenlijk of ik dat van mijn favorieten de Thule serie en Hasse Simonsdochter ook vind na zoveel jaar weer eens.
ik ben nu wat boeken uit de jaren 30 en 40 aan het lezen, en die zijn echt zo niet om door te komen. De stijl van schrijven is zo veranderd, die houdt natuurlijk de ontwikkelende mode bij. Dan moet je ook niet van je jonge lezers verwachten dat zij ineens van de stijl van de jaren 60 - 70 houden. Die vind je zelf ook meestal niet meer zo leuk. Een goede her-uitgave kan dan veel verschil maken, met een gemoderniseerde schrijfstijl en woordgebruik.
Eleanor schreef op 20-11-2024 om 16:45:
Om alle belangrijke voordelen uit het lezen te halen die ik eerder al noemde (woordenschatontwikkeling, tekstinzicht, de ontwikkeling van empathie en het vermogen om je in een ander te verplaatsen, etc) is het noodzakelijk dat er kwaliteitsboeken worden gelezen. Natuurlijk hoeft dat niet per se Thea Beckman of iets anders ouds/canonachtigs te zijn. Ik vind het nog steeds prachtig, maar er is ook heel veel goede (en toegankelijke) hedendaagse jeugdliteratuur.
Wat ik in mijn klassen zie, is dat kinderen (een enkele uitzondering daargelaten) uit zichzelf nooit voor zo'n kwaliteitsboek zullen kiezen als ze ook voor de Waanzinnige Boomhut of een graphic novel kunnen gaan. Hoe meer plaatjes, witregels en grapjes, hoe makkelijker en overzichtelijker, lijken ze te denken. Heel zonde en dat houdt het lage niveau absoluut in stand. Het geduld en de concentratie om in een boek te komen moet je opbouwen, net als de woordenschat die nodig is om een goed boek te waarderen. Dat doe je niet door boeken met alleen maar tekst te vermijden.Bovendien geloof ik nooit dat het leesplezier op de lange termijn gebaat is bij al die pulp. Kinderen weten helemaal niet meer wat ze missen!
Met eigen kinderen van inmiddels bijna 20 en 23 zit ik er niet meer zo in met die kinderboeken en bij het werk dat ik doe op de isk is Thea Beckman echt te hoog gegrepen. Weet jij of deze boeken er al zijn in hertalingen? En dan bedoel ik aangepast aan de nieuwe spellingsregels? Met mijn eigen kinderen heb ik geprobeerd Pinkeltje en Wipneus en Pim te lezen die ik uit mijn jeugd zorgvuldig bewaard had. Die oudere spelling maakte dat best moeilijk. Pluk heb ik voorgelezen, heb eigenlijk geen idee of die was aangepast aan de nieuwe spelling.
OnherkenbaarAnoniem schreef op 20-11-2024 om 17:00:
[..]
Met eigen kinderen van inmiddels bijna 20 en 23 zit ik er niet meer zo in met die kinderboeken en bij het werk dat ik doe op de isk is Thea Beckman echt te hoog gegrepen. Weet jij of deze boeken er al zijn in hertalingen? En dan bedoel ik aangepast aan de nieuwe spellingsregels? Met mijn eigen kinderen heb ik geprobeerd Pinkeltje en Wipneus en Pim te lezen die ik uit mijn jeugd zorgvuldig bewaard had. Die oudere spelling maakte dat best moeilijk. Pluk heb ik voorgelezen, heb eigenlijk geen idee of die was aangepast aan de nieuwe spelling.
Ja, ik lees ze met de nieuwe spellingsregels.
Ysenda schreef op 20-11-2024 om 16:58:
[..]
ik ben nu wat boeken uit de jaren 30 en 40 aan het lezen, en die zijn echt zo niet om door te komen. De stijl van schrijven is zo veranderd, die houdt natuurlijk de ontwikkelende mode bij. Dan moet je ook niet van je jonge lezers verwachten dat zij ineens van de stijl van de jaren 60 - 70 houden. Die vind je zelf ook meestal niet meer zo leuk. Een goede her-uitgave kan dan veel verschil maken, met een gemoderniseerde schrijfstijl en woordgebruik.
Moeder zet de ketel op het vuur, tijd voor thee zegt ze. Dat gaan ze doen lekker thee drinken.
Mijn dochter was dit aan het lezen toen ze al in bed lag, ze mocht nog even lezen tot ik het licht uit kwam doen. Ze kwam haar bed uit, boek onder de arm. Mam wat is dat ketel op het vuur? Ik uitleggen dat dat de manier was waarop oma altijd thee maakte.
O, een waterkoker op gas! Mag ik nog even verder lezen? en ze ging haar bed weer in.
OnherkenbaarAnoniem schreef op 20-11-2024 om 16:29:
[..]
Leeskilometers kan je ook maken in Grijze jager of Glitterclub delen als je als lezertje maar geïnteresseerd bent in het verhaal. Voorwaarde is wel dat het verhaal echt een verhaal is waarbij de schrijver je meeneemt in het leven van de hoofdpersonen.*
(...)
*Op dit moment ben ik iedere week een ochtend aan het lezen met pubers in de internationale schakelklas. In de methode voor NT2 zit hier en daar een stuk tekst dat hardop gelezen moet worden en dat zijn allemaal zinnen die niets met elkaar te maken hebben.
Maar als je het hebt over gewone boeken dan is het toch eigenlijk altijd een verhaal waarin de schrijver je meeneemt in het leven van de hoofdpersonen? Behalve dan de verschrikkelijke Avi Start en Avi M3 boekjes met 'Pim zit op les. Zwem Pim! Daar is juf Kim.'. Brr. Maar verder? Zelfs de Donald Duck en Dagboek van een Muts nemen je mee in een verhaal over het leven van de hoofdpersoon, toch?
Mevrouw75 schreef op 20-11-2024 om 16:53:
[..]
Ik denk dat al die pulp het leesplezier juist enorm verlagen. De Waanzinnige boomhut is nog tot daar aan toe, trouwens.
Wat vind je wel pulp? En als ze thuis pulp lezen (want kwaliteitsboeken ondanks verleiden en goed voorbeeld enzo niet) en op school kwaliteitsboeken? Is dat dan goed omdat ze dan toch leeskilometers maken, of slecht omdat je ze aan pulp laat wennen?