HB/ADD-gezin
In een ander draadje gaf AnneJ me uitgebreid feedback op een vraag die ik had over aanpak van HB/ADD-kinderen door HB/ADD-moeder (geen eigen inschatting, alles getest). Dankejwel AnneJ! Ik wil dat draadje verder niet overnemen dus begin ik hier even 'opnieuw'.
Ik vind deze interessant:
https://balansdigitaal.nl/kennis/misdiagnose-bij-hoogbegaafdheid/
Het is lastig de grenzen tussen HB en ADD goed te identificeren. Aan de uitersten zijn er natuurlijk duidelijk totaal verschillende kenmerken maar in een breed middenstuk is er veel 'overlap', of op zijn minst kenmerken van HB die ADD-gedrag stimuleren.
Ik heb gelezen, gekeken, geobserveerd en zie bij mezelf en mijn kinderen toch genoeg signalen om de diagnose ADD te 'gebruiken': het is niet alleen een teveel aan mentale prikkels (wat op zichzelf met HB kan samenhangen) maar ook een overduidelijk gebrek aan ordeningsvaardigheden op terreinen die buiten onze primaire kracht (hyperfocus) liggen. Zo kun je mij middenin de nacht wakker makken om complexe abstracte denkbeelden te analyseren en ordenen maar raak ik bij het organiseren van een maar matig gecompliceerd huishoudelijk karwei binnen de kortste keren de kluts kwijt en kom ik niet voorbij de losse eindjes en de vragen en de ándere mogelijkheden en de 'wat wil ik nou's?' etc. Bij mijn kinderen zie ik vergelijkbare dynamiek, hoewel ze totaal verschillend zijn en het zich op andere manieren en op andere terreinen uit. Er zijn ook wel degelijk zaken die ik 'rechtstreeks' aan de HB toeschrijf trouwens: teveel zien en te weinig mogelijkheden om wat met die vragen, inzichten, informatie te doen, wat leidt tot een gebrek aan motivatie en levenslust. Jongste vindt school bijvoorbeeld heel 'moeilijk', maar uit wat hij vertelt maak ik op dat hij het vooral saai en oninteressant vindt.Het beroep op zijn capaciteiten is zo 'beperkt' (het is wel 'veel' maar niet 'stimulerend') dat hij geen haakjes heeft, geen motivatie heeft en er niet toe kan komen om zich in te spannen. Dingen die hij moet automatiseren kan hij daardoor niet. Hij doet overigens zijn huiswerk wel maar het lijkt grotendeels langs hem heen te glijden. Ik verwacht dat hij best aardige cijfers zal halen omdat hij nou eenmaal dat hoge IQ heeft. Maar bij de gedachte dat hij nog járen zo door moet, zakt de moed ook mij in de schoenen. Dat is eigenlijk niet goed vol te houden. Ik verwacht ook dat hij op den duur zelf 'stimulerende prikkels' zal gaan genereren en dat ben ik liever voor.
In ons gezin is op dit moment de frustratie en boosheid het grootste probleem. We zitten geen van drieën goed in ons vel en voelen te weinig voldoening en teveel verplichtingen. We staan allemaal onder grote mentale druk en weten daar onvoldoende weg mee. Ik merk dat de frustraties mij boven het hoofd beginnen te groeien. Ik heb de kinderen altijd veel ruimte gegeven om te vertellen en dat keert zich nu in zekere zin tegen me. Elders en in aanwezigheid van anderen zetten ze hun beste beentje voor en zijn ze bij momenten best lief en gezellig.Tegen mij zijn ze chagrijnig en klagen ze, over op zichzelf begrijpelijke dingen en door de overprikkeling reageren ze ook hun frustratie op mij af. Ze gaan niet altijd even adequaat om met frustraties waardoor bijvoorbeeld taken niet af komen en de problemen en frustraties dus alleen maar verder toenemen. Ik zie ook waar ze last van hebben en kan het vaak heel goed begrijpen. Het zijn vaak dingen die ik zelf ook herken en waar ik zelf ook mee worstel of geworsteld heb. Ik vind het daarom moeilijk om ze af te kappen en strikt te zijn. Ik doe het wel maar te laat, als ik zelf ook al overprikkeld en boos ben. Ik zég dan wel dat het uit (zelf)bescherming is, maar intussen is de emotie toch weer te hoog opgelopen. Uit jouw verhaal, AnneJ, haal ik de mogelijkheid om daarvoor grenzen te trekken, stiltegebieden te creëren, als het ware. Het moeilijke daarvan is dat handhaven voor mij als een ADD-er echt een krachttoer is, ik hou zelf de structuur op het moment maar amper vast. Daarom kan ook ik me niet goed voorstellen dat jij ADD hebt! Als ik jouw verhalen in het verleden goed heb gelezen ben jij de onverstoorbare gids die het gezinsleven structureert en er rust in brengt. Dat probeer ik ook maar het ontglipt me tegenwoordig vaak, zeker omdat ik zelf ook te moe en overprikkeld ben en dan valt er mentaal teveel door de mazen heen en draag ik zelf bij aan de chaos in plaats van hem te beperken. Ik realiseer me wel dat ik er grip op moet zien te krijgen.
Er zijn best goede theoretische boeken over ADD. Wat ik nog niet heb gevonden is een praktisch ingestoken boek of methode. Zoals jij over ASS wel eens vertelt over Geef me de Vijf en de oudertrainingen voor kinderen met autisme, waarin je handvaten krijgt voor wat jij noemt 'puzzelen'. Wij hebben best het een en ander aan hulpverlening gehad bij verschillende plaatselijke vrijgevestigde psychologen, speltherapeuten, PMT-ers etc. maar echt diepgaande, praktische ervaring en kennis over ADD en HB en concrete begeleiding bij de opvoeding/begeleiding heb ik in de buurt nog niet kunnen vinden. Ook niet door het aan hulpverleners of scholen te vragen, zelfs niet op de LEO-school en bij de HB-coordinator op de VO-school, bijvoorbeeld. Dat mis ik echt enorm. Als ik iemand nodig heb die vérder is en wat 'zwaardere' expertise en ervaring kan inbrengen, dan vind ik dat gewoon niet. Het blijft aanmodderen. Dat is allemaal niet zo erg in periodes dat het evenwicht redelijk is. Maar op dit moment is dat niet zo. We bevinden ons alle drie in de gevarenzone voor een burn/bore out. Ik ben al wel hulp aan het organiseren en er komt ook wel het een en ander op gang trouwens: het is niet zo dat we blind en doof richting de afgrond hollen.
Voor mij zijn de rust en leefbaarheid in huis en de verbondenheid bewaren ipv ruzies, hardheid, afwijzing naar elkaar, op dit moment het belangrijkst. Ik zie op die Balans-pagina twee dingen waar ik wel wat mee kan. Ik moet manieren vinden om uit de opstandigheid te blijven, erkenning te geven aan de onmacht die eronder ligt en er toch grenzen aan te stellen. Nu doe ik dat nog teveel door er tegenin te gaan en het expliciet te benoemen. Ik denk de laatste tijd wel eens aan het 'afleiden' in de peutertijd. Dat vond ikzelf toen ook al lastig aan te leren en dat moet ik nu weer eens expliciet oppakken. Humor gebruik ik wel maar dat valt ook niet altijd goed. Ze voelen zich afgezeken of niet serieus genomen en hup ... daar komt weer een klaagwaterval. Uit wat jij schrijft AnneJ, pik ik op dat het tijd wordt voor een veel duidelijker, uitgeschreven structuur. We hebben hier wel regels en afspraken, ze hebben taken en verantwoordelijkheden. Maar zij én ik houden ons er te weinig aan, waardoor het er niet inslijpt en er veel te veel over gesoebat moet worden. Dat vreet energie en brengt teveel negativiteit voort, wat we eigenlijk niet kunnen hanteren. Strakker trekken dus.
Al met al is ons gezin in de basis een typisch pubergezin (weliswaar met alleenstaande ouder) met het gewone pubergedoe. Maar omdat alles bij ons alle drie net wat grenzelozer, diepgravender en intenser is, lopen we meer risico's om individueel en collectief uit de bocht te vliegen. Ik ga toch maar weer eens expliciet rondvragen voor een oudercursus. De laatste keer dat ik dat probeerde is alweer twee jaar geleden. Wie weet is er ergens iets ontstaan. Het zou zoveel back up en steun kunnen geven om het wiel niet helemaal alleen te hoeven uitvinden, te kunnen sparren over wat je het best kan doen en te horen dat je het helemaal niet zo verkeerd doet.
Mocht iemand tips hebben voor methodes/boeken voor ouderbegeleiding bij ADD-HB- pubers dan hou ik me aanbevolen!
Groet,
Jo Hanna
Medicatie?
https://www.volkskrant.nl/nieuws-achtergrond/leergierige-eenzame-mafkees~bc262fdb/
Dat is me altijd bijgebleven van Jacob Klompstra, ik heb hem een keer ontmoet op een congres, dat hij zo geholpen was met medicatie. Helaas pas toen hij al knap oud was. Dat kan een goede basis zijn om betere leefvaardigheden aan te brengen. Nou heeft hij ADHD, maar ik begrijp ook dat bij ADD medicatie zinvol kan zijn.
Babystapjes en hulp
Hier ook een hoogbegaafd gezin. Ik heb al vaak op dit forum over mijn autistische zoon geschreven. Ik sta overigens achter die diagnose. Hij heeft ook een ADD-diagnose en hij heeft inderdaad veel baat bij medicatie. Zijn schoolwerk lukt beter, maar zijn ASS gaat er natuurlijk niet van weg. Andere kind (meisje van 14) heeft minder uitgesproken problemen, maar begint nu ook tegen wat muren op te lopen. Dat wijst misschien toch ook ADD.
Bij mezelf herken ik maar weinig ASS-trekken, maar wel veel ADD-trekken. Ik heb ook echt structuur en rustmomenten nodig. Afwijkingen kosten veel energie. Ik ben door extreme omstandigheden gedwongen me bewust af te sluiten voor prikkels (een soort kokervisie maar dan voor mijn gevoel te ontwikkelen), nu merk ik dat ik daar ongelukkig van word. Dus ik moet me openstellen, maar dan raak ik soms overprikkeld. Lastig dilemma, altijd ongelukkig zijn is ook geen optie. Ik heb ook geleerd babystapjes te nemen, zowel voor mijn eigen werk (waarin ik tot mijn eigen verbazing best een hoogvlieger blijk te zijn), mijn privé-leven, als in de opvoeding en begeleiding van de kinderen. Ik heb moeten accepteren dat "het probleem" niet "opgelost" raakt, wat dat ook moge betekenen. We nemen kleine stapjes om verder te raken (met dank aan AnneJ). We leggen de lat niet te hoog.
Voor de oudste is er vrij veel begeleiding, dat ontlast mij. Hopelijk kun jij ook iets regelen om jou te ontlasten. Zorgenkinderen kosten gewoon heel veel energie en die is een keer op. Ik vind het heel fijn dat ik het schoolwerk nu grotendeels kan loslaten, en me nu meer kan richten op de band met mijn zoon en zijn persoonlijke ontwikkeling.
medicatie
Ik gebruik methylfenidaat en dochter dex-amfetamine, allebei kortwerkend. Die methylfenidaat heeft voor mij iets heel waardevols opgeleverd wat niet primair als werking wordt beschreven, namelijk dat mijn af en toe de kop opstekende angst- en paniekgevoelens vrijwel zijn verdwenen. Ik blijf het dus slikken. Maar het is voor mij ook duidelijk dat in periodes met grote stress de medicatie 'weinig doet' voor de drukte in het hoofd en de wanorde in het handelen. Ook bij dochter zie ik weinig meerwaarde op het moment.
Ik heb het voor mezelf recent overlegd, of andere medicatie meerwaarde zou kunnen hebben. De beoordeling van de arts was dat andere medicatie in gelijkblijvende omstandigheden weinig zal opleveren. Ik heb binnenkort weer een afspraak. Ik wil er toch nog wel eens over doorpraten.
Zoon heeft geen medicatie. Ik heb het wel eens overwogen maar het traject naar medicatie voor dochter was veeleisend, vooral vanwege weerstand bij vader. Zoon weet ook dat vader negatief staat tegenover medicatie, is aanwezig als zus af en toe een kritische opmerking krijgt van vader of vriendin. Zoon zelf ziet er dus ook tegenop. Ik hou het wel open, heb het ook her en der al wel gedropt om de optie te 'activeren' maar het is op dit moment geen A-keus. Zeker ook omdat zus en ik er dus niet onverdeeld positief over zijn.
Groet,
Jo Hanna
Medicatie proberen
Mijn zoon had pas bij de vierde vorm van medicatie het gevoel dat het "raak" was. Hij had wel meteen al baat bij de "gewone" Ritalin, maar vergat zijn tweede dosis vaak, waardoor hij op school met een rebound zat. Ritalin XR met 50/50 afgifte vond hij akelig, maakte hem de eerste uren heel opgejaagd. Hij slikt nu iets met een 70/30 vertraagde afgifte en met een andere vorm van afgifte (weet de details niet meer), dat werkt veel beter voor hem, en het geeft hem geen rebound.
Ik zou wel een paar andere vormen proberen, als ik jou was. Het effect is bij iedereen anders en wat je nu slikt, is blijkbaar niet ideaal.
Hoe oud?
Lieve Jo Hanna,
Wat een mooie en open post heb je geschreven. Wat kun jij jezelf goed uitdrukken en analyseren.
Hoe oud zijn je kinderen, beginnende pubers? Ik heb dat even niet gezien hierboven (misschien staat het in een ander draadje). Heb je wel eens op het HB-kind-forum gezeten? Helaas is het daar in de afdeling puberteit nu vrij stil maar ook daar is een afdeling “zorgenkinderen” (HB en...) waar je wellicht tips kunt lezen. Ik vind dat een fijn forum in ieder geval.
Ik heb zelf ook veel gehad aan een boek als “the explosive child” voor het accepteren van de eigen aard van mijn kind en het daarmee om leren gaan, maar dat accepteren is bij jou wellicht al lang het geval. Misschien heb je er toch wat aan. Ik heb zelf overigens geen ADD dus in die zin is het misschien slecht vergelijkbaar.
Verder hebben wij een erg geschikte school gevonden voor ons kind, in Amsterdam. Een school waar heel veel vrijheid is om je eigen opdrachten vorm te geven en waar ze niet aan cijfers doen totdat ze echt moeten voor de schoolexamens en eindexamens. Voor ons kind is dat volgens mij een redding geweest.
Ik krijg van dit soort berichten trouwens de neiging om voor te stellen om eens met een klein groepje face to face samen te komen om rustig over een specifiek onderwerp (in casu het onderwerp van dit draadje) ervaringen te kunnen uitwisselen. Maar ik kan me voorstellen dat niemand anders daar zin in of tijd voor heeft. Mocht dat wel zo zijn, dan houd ik me aanbevolen.
Kokervisie
Herkenbaar, die kokervisie. En dan ook vooral dat dilemma. Het is ook een deel van mijn eigen problematiek van dit moment. Vanwege mijn belastbaarheid, die door het langdurig alleenstaand ouderschap van deze twee gecompliceerde exemplaren in feite wel behoorlijk is opgerekt maar waar dus ook een heel groot beroep op wordt gedaan, heb ik in de loop der jaren steeds meer niet strikt noodzakelijke activiteiten laten vallen. Ik doe nu veel te weinig dingen die me voeden, in werk, vrije tijd, sociale contacten etc. Ik werk behoorlijk onder mijn (IQ-)niveau, in een baan die weinig voldoening oplevert. Ik ben door die ADD wel in andere opzichten juist heel zwak en ik zie niet zo goed hoe ik die kracht en die beperking dat in een baan kan combineren. Om weer activiteiten te doen die mij voeden, moet ik investeren. Ik doe dat ook wel maar het is moeilijk om daarin een gezonde, enigszins gelijkmatige flow in te ontwikkelen. Ik begin te zien hoe wisselend mijn energie is en hoe gewend ik ben om mezelf door enerzijds op kracht door weerstanden heen te duwen, vol te houden, mezelf te overvragen, wat ik vervolgens moet bezuren met overprikkeling, instorten, vermijdingsgedrag en isolatie opzoeken. Ik leef met de gedachte dat mezelf door vermoeidheid en wazigheid heen duwen de enige manier is om een 'normaal' leven te leiden. Want anders val ik heel lang stil. Is ook wel vertoond in het verleden. Ik heb wel eens gezegd: mijn accu is kapot. Als ik de motor helemaal laat uitvallen, krijg ik hem niet meer aan. Werk vraagt veel, eigenlijk teveel. De meeste werkdagen kom ik er met hoofdpijn uit. En ik hecht er toch omdat het me autonomie geeft. En ik heb ook nog altijd de hoop niet opgegeven dat ik het kunstje onder de knie kan krijgen en dat ik kan leren om te werken op een manier die energie geeft, door te doen waar ik ik goed in ben en daar voldoening uit te halen.
Die begeleiding bij huiswerk is sinds kort hier ook ingezet. Zoon is een paar weken bezig. Dochter toont nu ook belangstelling omdat ze ziet dat haar broer om kwart over vijf thuiskomt en dan alles af heeft. Ik hoop dat dat, eenmaal ingeregeld, inderdaad rust oplevert.
In het verleden was er altijd ruimte om me te focussen op de ontwikkeling van niet meer dan één persoon tegelijk. Dat gaat nu niet, doordat de stressklachten bij ons alledrie zoveel problemen opleveren. Ik ben in feite op drie borden tegelijk aan het schaken. En dat maakt het dus ook moeilijker beheersbaar. Ik heb er wel vertrouwen in dat we met wat hulp en mettertijd weer in rustiger vaarwater zullen komen. Maar nu is het gewoon heel pittig.
Groet,
Jo Hanna
School
Ik ben een beetje jaloers op jou Lies, dat jij zo'n fijne school hebt gevonden. Bij ons zit daar ook wel een deel van het probleem. Op de basisschool zijn mijn kinderen allebei geswitcht. Ik heb toen heel bewust voor de dochter gekozen voor een Leo-afdeling en voor zoon voor een Vrije School. Dat paste goed en ondanks never a dull moment waren ze zelf een tijdlang wel tamelijk opgewekt en tevreden. De school waar ze nu opzitten, een Gymnasium, staat bekend als een heel goede school. Er komen kinderen van heinde en verre naar deze school. Maar het is ook een vrij traditionele school, om niet te zeggen saai, in hun lesmethodes. Ik kijk geregeld mee in hun boeken en hoewel ik in veel dingen geïnteresseerd ben, is het allemaal zo droog en dor. Je wordt gek genoeg ('t is VWO!?!?) helemaal niet gestimuleerd om erover na te denken. Je moet het alleen maar 'opnemen'. Er is één andere VWO-school in ons dorp maar die is groot en prestatiegericht. Daar zie ik mijn kinderen nog minder goed functioneren. Ik heb als plan B nog wel dat ze indien nodig zouden kunnen switchen naar een school in een naburige stad, maar dat gaat dan veel reistijd vragen. Dat vind ik voor middelbare scholieren erg veelgevraagd. Die schoolweek is inclusief huiswerk al zo'n beetje een fulltime werkweek! Maar goed, ik sluit niet helemaal uit dat het daar ooit van gaat komen.
Ik zou het heel fijn vinden af en toe met lotgenoten te praten. Ik heb een vriendin met kinderen met autisme en daar vind ik deels waardevolle herkenning in. Tegelijkertijd hebben haar kinderen, en zij dus ook, het nog zoveel moeilijker dan wij, dat ik soms schroom om mijn zorgen en frustraties te delen. Deels is dat flauwekul. Ik weet ook dat ze mij echt wel serieus neemt. Deels zie ik ook dat het haar vaak extra belast om veel frustraties aan te moeten horen, wat ik ook goed begrijp. Bij mij moeten mensen op dit moment ook niet aankomen met hele drama's, hoezeer ik ze ook gun dat ze hun verhaal aan iemand kunnen vertellen. Een bijeenkomst organiseren is op dit moment voor mij een enorme onderneming en Amsterdam is heel ver 
.
Ik zal dat boek 'the explosive child' weer eens uit de bieb halen. Ik heb het al eens geleend en het leverde me toen wel wat inzichten op, met name mbt zoon. Wat ik op dit moment moeilijk vind van dit soort benaderingen is dat het vanzelfsprekend is dat van mij als ouder veel inspanning gevraagd wordt, terwijl ik dringend op zoek ben naar manieren om juist in beginsel rust te brengen voor ons alledrie. De in wezen simpele ingrepen van AnneJ lijken me daarvoor steeds meer geëigend. En om jouw eerste vraag nog te beantwoorden: mijn kinderen zijn 13 en 16.
Groet,
Jo Hanna
Lotgenotencontact
Ik sta open voor lotgenotencontact (zeker ook met Jo Hanna, omdat we meer raakvlakken hebben). Ik heb gelukkig ook lotgenoten in mijn familie.
Mocht het ervan komen: ik woon in het zuiden van het land.
Dat zou ik heel leuk vinden!
Ik woon in ZO-Br. Als dat een beetje in de buurt is, zou ik het heel leuk vinden om elkaar eens te treffen. Het e-mailadres waar ik hiermee inlog is inmiddels niet meer bestaand. Kan ik jouw e-mailadres opvragen bij forumbeheer? Dan mail ik je.
Groet,
Jo Hanna
Doen!
Ja, doe maar. Bij deze geef ik toestemming.