Onzekerheid (en daar ben ik veel te oud voor)
Afgelopen week had ik een voorlichting over een studie die ik wil gaan doen. De sprekers (docenten) die het geheel leidden spraken heel goed Engels, veel beter dan ik, en kwamen ook zo makkelijk uit hun woorden. Mijn eerste gevoel was ‘oh jee, als dat het niveau is, heb ik er niets te zoeken’. Ik moet me dan echt realiseren dat het hun vak is en dat ze al 30 jaar studenten toespreken in het Engels, dus dat het dan ook wel vlot mag gaan.
Rationeel gezien weet ik wel wat mijn sterke en zwakke kanten zijn en ‘hoe ik het doe’ ten opzichte van het gemiddelde, maar mijn primaire reactie is altijd een gevoel van tekort schieten. Een vroegere leidinggevende zei tien jaar geleden al tegen me dat ik toch echt wel te oud was voor die onzekerheid. Dat vind ik zelf ook, maar ik moet ‘het stemmetje in mijn hoofd’ echt bewust de nek omdraaien.
Is dat een echt ‘vrouwending’, herkennen jullie het? En groei je er overheen als je nóg ouder bent?
Te oud voor? Wat heeft dat er nu mee te maken. Dat zou makkelijk zijn, als het vanzelf over ging.
Volgens mij maakt die gedachte het alleen maar erger. Niet alleen ben je onzeker, maar dat doe je ook nog eens verkeerd want daar ben je te oud voor..
Ik herken het en vind zelf onzekerheid beter dan arrogantie. Maar ik probeer mijn onzekerheid niet teveel mijn gedrag te laten beïnvloeden.
Ik denk niet dat onzekerheid leeftijdsgebonden is. Wel denk ik dat naarmate je ouder wordt, je er beter mee om kunt leren gaan.
Ik kan nog steeds heel onzeker zijn of ik iets wel kan. Uit onzekerheid wil ik er dan liever onderuit, maar ik denk dan altijd terug aan alle vorige keren dat ik dat gevoel had en herinner me dan dat het in de praktijk vrijwel altijd mee viel. Dan blijf ik onzeker, maar dat geeft me dan wel voldoende vertrouwen er toch voor te gaan.
Ik denk dat het deels een vrouwending is, zo gaat dat ook met sollicitaties. Las gister nog dat vrouwen pas reageren op een vacature als ze aan alle voorwaarden voldoen, en mannen er van uit gaan dat ze nog van alles kunnen leren als ze de baan eenmaal hebben. Ze gaan er vanuit dat ze het wel kunnen.
een andere mindset kan vast helpen. Ik heb zin in een nieuwe uitdaging en ik ga onderzoeken of deze opleiding wat voor me is. Zo ja, super leuk, zo nee, dan weet je dat ook weer. Het is helemaal niet erg als tijdens de rit blijkt dat je de verkeerde keuze hebt gemaakt. Daar leren we ook weer van 
Imposter syndrome?
Herkenbaar, en ik denk dat ik daar pas op mijn 45ste overheen was. Al denk ik niet dat dat per se met leeftijd te maken heeft.
Ja een vrouwending. Ik ken zoveel vrouwen, waaronder mijzelf, die nog even een extra cursus erbij wilden doen en nog een en nog een jaartje extra introspectie opbrengen en door 'een proces heengaan' waar mannen die dezelfde cursus of opleiding deden allang een bordje op de deur timmerden en mensen gingen coachen (bijvoorbeeld) waar ze zelf ook best nog even wat dieper hadden mogen gaan.
Maar goed, zo kunnen we van elkaar leren dus. Ik kwam van de week een artikel tegen waarin stond dat veel mannen hun eigen intelligentie overschatten. Ik weet niet of dat zo is maar het kan heel goed zijn dat vrouwen hun kwaliteiten onderschatten.
RosaMontana schreef op 13-04-2022 om 11:01:
Ik denk dat het deels een vrouwending is, zo gaat dat ook met sollicitaties. Las gister nog dat vrouwen pas reageren op een vacature als ze aan alle voorwaarden voldoen, en mannen er van uit gaan dat ze nog van alles kunnen leren als ze de baan eenmaal hebben. Ze gaan er vanuit dat ze het wel kunnen.
een andere mindset kan vast helpen. Ik heb zin in een nieuwe uitdaging en ik ga onderzoeken of deze opleiding wat voor me is. Zo ja, super leuk, zo nee, dan weet je dat ook weer. Het is helemaal niet erg als tijdens de rit blijkt dat je de verkeerde keuze hebt gemaakt. Daar leren we ook weer van
In geval van deze opleiding heb ik een negatief track record 
30 (!) jaar geleden eindigde mijn academische carrière na een half jaar omdat ik er niets van snapte en te laat besefte dat het op de universiteit de bedoeling was dat je je lesboeken voorafgaand aan de les moest lezen. Ik heb er heel veel zin in en zal vast niet de domste van de klas zijn, maar hoe het echt is weet ik natuurlijk pas als ik er zit.
Ik weet niet hoe oud jij bent. En is het een studie die je naast je werk of van wille een carrièreswitch wil gaan doen of ben je gewoon nog in de studerende fase van je leven?
Daar hangt ook veel van af.
Ah, nu bekijk ik jouw OP nog een keer. 10 jaar geleden werkte jij al. Dan kan het zijn dat de gevoelens die jij hebt niet zo verkeerd zijn. Mensen rondom jou zitten misschien nog in de fase van hun leven dat ze aan de stijgende lijn bezig zijn terwijl jij al op het plateau van je kunnen zit. Dan is het niet zozeer de onzekerheid die speelt maar het feit dat je moet constateren dat op gebied van studeren jouw beste jaren al achter je liggen.
Ik zeg niet dat het zo is, maar dit zou kunnen. Ik weet zelf ook hoe mijn beroepsleven is verlopen. Op een bepaald ogenblik zijn de mensen in de studie- en/of loopbaanomgeving jonger, ze pakken informatie sneller op, onthouden beter en langer, kortom het verschil tussen hen en jou (of ik) wordt groter. Hoe jammer het ook is.
Ik wens je heel veel succes als je de nieuwe studie effectief zou aanvatten.
MMcGonagall schreef op 13-04-2022 om 11:37:
[..]
In geval van deze opleiding heb ik een negatief track record
Nu ik dit lees: heb er alle vertrouwen in dat het goed komt.
30 jaar geleden had je het besef niet dat je je best moet doen om kennis op te doen. Nu wel. 30 jaar geleden was je motivatie waarschijnlijk ook niet hoog. Nu wel.
Je kunt het academische niveau aan en je bent realistisch: je weet pas echt hoe het is als je er zit.
Onzekerheid kan verlammend werken, maar ze kan ook net die zenuwen geven die maken dat je op scherp staat en (dus) goed kan presteren.
Heel veel plezier met je nieuwe opleiding. 
En of het een vrouwending is? Dat betwijfel ik. Meer dat de lat voor vrouwen veel hoger ligt en als je iets niet volledig of goed genoeg beheerst, dan wordt je er als vrouw wel harder op afgerekend. Als vrouw moet je niet alleen bewijzen dat je het kunt, maar eigenlijk moet je het ook beter dan een man kunnen om net zoveel credits te krijgen.
Het is ons gewoon aangeleerd om de lat zo hoog te moeten leggen. En tja, als die lat standaard hoog is, is het ook niet raar dat je onzeker bent over of je het wel kunt.
MMcGonagall schreef op 13-04-2022 om 11:37:
[..]
In geval van deze opleiding heb ik een negatief track record
Dus je bent slim, gemotiveerd en je weet inmiddels hoe je moet leren. Ik zeg: alle seinen staan op groen!
Wat ik bij mezelf zie: onzekerheid = (te) hoge verwachtingen. Dat klinkt logisch en toch laat ik me er enorm door piepelen. Ik zie bij mezelf een flink vertekend beeld van wat ik van anderen verwacht, van mezelf verwacht, aan welke standaarden ik zelf zou moeten voldoen om te vinden dat ik het goed doe of dat wat ik doe zinvol is. Niemand gedraagt zich 'volgens het boekje' en het zelfvertrouwen van anderen lijkt daar niet altijd onder te lijden maar het mijne wel. Ik reken mezelf daar veel meer op af dan veel anderen lijken te doen. En doordat ik daar zo zwaar aan til, ondermijn ik mezelf en ga ik nog minder goed functioneren, durf ik minder, ga ik minder uitdagingen aan etc.
Ik zie wel degelijk een verschil tussen mannen en vrouwen in dit opzicht. Ik heb het idee dat mannen veel meer op hun gemak zijn met (hun eigen) minder positieve kanten, met wat ze niet kunnen en met minder positief gedrag. Ze weten heel goed dat mensen zich nou eenmaal lelijk kunnen gedragen of incompetent zijn en lijken dat gemakkelijker te accepteren en er gemakkelijker omheen te werken. Ze laten hun zelfvertrouwen er minder onder lijden en staan zichzelf ogenschijnlijk gemakkelijker minder competent of fraai gedrag toe. Dat is ook realistisch natuurlijk: niemand functioneert altijd volgens het boekje en soms moet je wat wheelen en dealen, dat is hoe het gaat. Maar de meeste vrouwen lijken zichzelf veel minder gemakkelijk toestemming te geven om de hoekjes af te snijden. Ze hanteren in mijn beleving vaak hogere standaarden voor zichzelf, doen veel 'moeilijker' over wat ze allemaal niet kunnen en beoordelen zichzelf snel als minder competent en minder krachtig. Zo wordt wat in feite normaal is: rafels, tekortkomingen, minder fraaie eigenschappen, als tegenhanger van de kwaliteiten en kracht, iets fundamenteel negatiefs en ondermijnends. Alsof het er niet zou moeten zijn. Terwijl dat natuurlijk niet kán.
Het is een hardnekkig patroon. Ik ben de vijftig gepasseerd maar heb het nog altijd niet echt onder de knie. Het is ook een gewoonte geworden natuurlijk, om steeds heel veel aandacht te besteden aan wat nog níet goed is in plaats van op wat wél lukt. Ik ben ook heel veel bezig geweest in mijn leven met mezelf te verbeteren, wat in feite de onzekerheid eerder heeft versterkt dan verzwakt: dan mag het falen er immers niet zijn. Ik begin pas de laatste tijd af en toe echt te voelen: fuck it! Ik doe het gewoon en als ik begin te piekeren kap ik het af. Ik begin me de kleine, alledaagse trucs, manipulaties, schouderophalens en van het bord schuiverij die ik anderen zie doen ook toe te staan en als ik me dan klein en schuldig voel, spreek ik dat tegen: 'Wat ik wél (goed) doe moet maar genoeg zijn. Dat is het voor ieder ander ook!'
Misschien leer ik het nog eens, op mijn oude dag. Om juist met veel aplomb en zelfvertrouwen tekort te schieten! Dat zou fijn zijn. Falen, 'niet weten' en je niet ideaal gedragen is immers niet te vermijden. Het zal altijd náást je kwaliteiten en successen blijven bestaan. Ik denk dus dat de kunst is om er mínder aandacht aan te besteden. Of in ieder geval te leren selectief met die aandacht om te gaan en goed te leren onderscheiden wat echt te leren vaardigheden en zijn en welke tekortkomingen je gewoon lekker moet laten gaan.
MMcGonagall schreef op 13-04-2022 om 11:37:
[..]
In geval van deze opleiding heb ik een negatief track record
Die studie, heeft dat dan te maken met dat 'vloeiend Engels spreken'? Of is dat een heel ander vak? Kijk, als dat niet vloeiend Engels je hindert bij de studie, kan het een probleem worden. Maar als je het goed leest en verstaat en het op dit moment minder soepel spreekt omdat je dat nou eenmaal nooit dóet, heeft het toch helemaal niks met je competentie voor deze studie te maken? Dat pik je dan vanzelf wel op.
In de post die ik hierboven citeer komt eigenlijk de aap pas uit de mouw, toch? Je hebt een slechte ervaring met studeren en bent bang dat die zich herhaalt. Het is goed te snappen dat het oppakken van een studie die ervaring triggert en dat daar lastige gevoelens bij opkomen. Maar toen is niet nu. Je zou kunnen bedenken: 'Ik had toen geen studievaardigheden. Daar ben ik toen op stukgelopen. Stel dat ik daar nu weer tegenaan loop: wat ga ik dan doen als ik merk dat ik geen vorm kan vinden om me stof eigen te maken? Met wie ga ik dan praten? Hoe kan ik daarin groeien als het niet helemaal vanzelf gaat?' Het is ook normaal om daar, als je na 30 jaar opnieuw gaat studeren, weer 'in te moeten komen' dus zo vreemd is die twijfel niet en er zijn ook vast wel mogelijkheden voor om daar eens met een studiebegeleider over van gedachten te wisselen. Pak het vooral pragmatisch aan. Waarschijnlijk gaat het min of meer vanzelf en als het niet helemaal vanzelf gaat, zijn er vast manieren om wijzer te worden. Natuurlijk kun jij dat wél! Je weet immers al dat je inhoudelijk 'niet de domste van de klas' gaat zijn. Dat is echt wel genoeg hoor!
Zou leuk zijn als dit verdwijnt met het ouder worden, maar vrees dat dit niet vanzelf gaat.
Ik heb ongeveer twintig jaar als bakker gewerkt en op het einde was ik nog steeds onzeker over mijn eigen kunnen. Bij recentere sollicitaties in andere bakkerijen gaf ik dan ook aan om het liefst weer van onderaan te beginnen terwijl ik in feite jarenlang de hele productie geleid heb met mensen onder mij.
Valdemar schreef op 13-04-2022 om 14:10:
Zou leuk zijn als dit verdwijnt met het ouder worden, maar vrees dat dit niet vanzelf gaat.
Ik heb ongeveer twintig jaar als bakker gewerkt en op het einde was ik nog steeds onzeker over mijn eigen kunnen. Bij recentere sollicitaties in andere bakkerijen gaf ik dan ook aan om het liefst weer van onderaan te beginnen terwijl ik in feite jarenlang de hele productie geleid heb met mensen onder mij.
Wow! Da's niet goed zo aan jezelf twijfelen. En dat dan ook nog eens in combinatie met het feit dat dit een knelpuntberoep is.
N.a.v. bovenstaande posts denk ik dat het ook te maken kan hebben met teveel zelfkritiek, de lat voor jezelf heel hoog leggen, het zo goed mogelijk te willen doen. Dan kun je eigenlijk nooit aan je eigen verwachtingen voldoen en heb je er al geen zin meer in voordat je bent begonnen.
Maar als je jezelf bekijkt met mildheid, zelfcompassie toont, dan kun je los van het resultaat iets doen omdat je het gewoon leuk vindt om te doen, ipv om een heel goed resultaat te halen. Dan gaat het om de reis in plaats van de bestemming en kun je met een beetje geluk genieten van de studie, nog los van het resultaat. Als je alleen maar onvoldoendes scoort is het natuurlijk anders, maar dat valt vast ook wel mee.
Ik vind het ook altijd wel verhelderend om naar jezelf te kijken als naar een goede vriend(in). Dan ben je vaak ook veel minder kritisch en heb je vertrouwen in zijn/haar kunnen en moedig je hem/haar aan om het vooral te gaan doen door alle kwaliteiten te benoemen. Die truc helpt bij mij vaak wel.