Wat winnen de Taliban met hun vrouwenpolitiek?

Sophia_! schreef op 18-08-2021 om 14:34:

[..]

Bedoel je nou dat het grootste deel van de vluchtelingen wel haten, vermoorden, verkrachten etc?

Nee natuurlijk niet 

Ginevra schreef op 18-08-2021 om 08:58:

[..] 

Dat het een verdraaiing is van wat er in de Koran staat wil ik van je aannemen, maar ik snap nog steeds niet waar het dan wél vandaan komt.

Je stelt gewoon een hele moeilijke vraag; en je zoekt naar een simpel antwoord dat er niet is. 

De misogynie van de Taliban komt niet simpelweg uit de Koran, of de Islam. Het verhaal dat de Taliban vertelt om hun daden te rechtvaardigen wordt daar wel aan opgehangen, maar dat is nog geen verklaring voor de hele beweging. Misogynie kan overal ontstaan (is eigenlijk overal, helaas), wanneer en waar dan ook ter wereld. Er zijn hier genoeg voorbeelden genoemd van andere geloven, maar het hoeft niet eens met religie te maken te hebben. Denk bijvoorbeeld ook aan de incel-beweging: veelal westerse mannen die geloven dat ze recht hebben op seks en dat vrouwen hun dat bewust onthouden, en daarom verkrachting en zuuraanvallen (om de schoonheid van de vrouw, en daarmee haar macht weg te halen) goedpraten. Dat komt ook ergens vandaan; dat is een (extreme, gevaarlijke) uiting van spanningen in onze samenleving, net als de Taliban dat is. En we zoeken verklaringen in bijvoorbeeld de groeiende kloof tussen arm en rijk, eenzaamheid, internet, het achterblijven van mannen in het onderwijs... Maar de incels zelf zullen het daar niet zoeken; die zeggen dat het komt omdat westerse vrouwen oppervlakkig en dom zijn, en zich alleen maar willen laten bezwangeren door een select groepje rijke mannen. Het verhaal is nooit de hele verklaring, als je snapt wat ik bedoel. Maar een verhaal kan zichzelf wel enorm versterken en heel machtig worden, en daardoor ook een verklaring worden. Het verhaal trekt nieuwe mensen aan die zich ontevreden voelen, en als deze mensen kinderen krijgen, en ze opvoeden met het verhaal, dan krijg je mensen voor wie het verhaal eerst was. En het verhaal dat de incels elkaar vertellen is natuurlijk niet nieuw, het is ontstaan uit ideeën over vrouwen die al veel langer rondgaan. Zonder die verhalen had de incel beweging misschien een hele andere vorm gekregen. En het verhaal zal ook weer veranderen afhankelijk van wie het verteld, in welke omstandigheden en met welke redenen. En welk verhaal dan weer opgepakt en verspreid wordt ligt aan de maatschappelijke en culturele omstandigheden. Dit wordt wel heel filosofisch allemaal, sorry, maar het is gewoon zo complex.  

Als je zoekt naar het verhaal: vrouwen worden al eeuwenlang door veel culturen gezien als kwetsbaar en kostbaar. Dat heeft een biologische oorsprong, door de rol die vrouwen spelen in de voortplanting. Maar culturen, religies en tradities kunnen dat uitvergroten, verkleinen, en daar op veel verschillende manieren mee omgaan. En dat is constant in flux. In veel islamitische landen leven mannen en vrouwen tot op zekere hoogte gescheiden, maar uniek of intrinsiek aan de islam is dat zeker niet. Ook hier in Nederland is de scheiding tussen mannen en vrouwen, meisjes en jongens, nog steeds een punt van discussie, en soms zijn we meer of minder gesegregeerd. Denk aan gescheiden toiletten, zwemuurtjes en sauna-dagen voor "ladies only", vrouwen opvanghuizen, mannen in de kinderopvang, gescheiden klassen of in ieder geval gymlessen, mannelijke gynaecologen. In de jaren 80/90 deelden wij tot het einde van de basisschool een kleedkamer met de jongens, nu moet een school daar niet meer mee aankomen. Is een apart ziekenhuis voor vrouwen en kinderen dan echt heel anders, een enorm grote stap? Niet echt, vind ik. Ik ben het er zelf niet mee eens, maar ik kan de gedachte erachter wel volgen. Bijvoorbeeld: de medische wetenschap neemt vaak de man als uitgangspunt, waardoor heel veel ziektes bij vrouwen sneller gemist worden (ADHD, autisme, maar ook hartinfarcten), dus een vrouwenziekenhuis kan zich beter specialiseren. Vrouwen zijn kwetsbaar t.o.v. mannen, zeker als het om hun lichaam gaat. Er zijn meerdere gevallen bekend van mannelijke dokters die onder narcose hun vrouwelijke patiënten seksueel misbruikt hebben. Ook een westerse atheïstische zou bij deze oplossing terecht kunnen komen, en het een stap vooruit in vrouwenrechten kunnen noemen. Dat christenen en islamieten er dan een religieus verhaal aan ophangen om het kracht bij te zetten, is in principe een bijzaak.

Maar de vraag blijft: hoe kan het dat de Taliban zoiets ten koste van alles wilde doorvoeren dat ze voor lief namen dat vrouwen en kinderen massaal stierven en crepeerden? Dat is doorgeslagen extremisme en radicalisering, en dat komt ook weer door een complex samenkomen van factoren. Alles speelt een rol: een gevoel van machteloosheid en het verlangen naar macht, het wij vs zij gevoel, het verbuigen en daarna steeds herhalen en sterker worden van een verhaal, menselijke psychologie. Het feit dat Afghanistan al jaren een speelbal is van de grote machten in de wereld, dat het nooit de ruimte heeft gekregen zichzelf te ontwikkelen. De Taliban is een verzameling van extremisten geïnspireerd door het verhaal, van mensen die macht en invloed zoeken ten koste van alles, van krijgsheren en criminelen die de macht kunnen grijpen omdat er een vacuum ontstaat. De rest volgt door angst en machteloosheid. Het verhaal wordt ondergeschikt aan wat het verhaal doet: controle uitoefenen, onderdrukken.  

Het onthouden van medische zorg is een gevolg van en geen doel op zich. Ander uitgangspunt dus.