Artsen moeten obesitas eens serieus gaan nemen
Artsen moeten obesitas eens serieus gaan nemen
Ellen de Visser
14 procent van de Nederlanders heeft obesitas en dat percentage stijgt. Volgens hoogleraar Liesbeth van Rossum kan het tij pas gekeerd worden als patiënten beter advies krijgen dan 'minder eten en meer bewegen'.
Als hoogleraar obesitas hamert Liesbeth van Rossum al jaren op het belang van een rigoureuze aanpak van de volksziekte overgewicht. Er was een coronapandemie voor nodig om haar missie urgentie te geven. De helft van de volwassen Nederlanders is te zwaar, 14 procent heeft obesitas - en dat percentage blijft stijgen. Het afgelopen jaar had een meerderheid van de patiënten op de covidafdelingen overgewicht, op de ic waren dat zelfs acht op de tien. Dat betekent niet dat de ziekenhuizen dús vol lagen met patiënten die dat aan zichzelf te wijten hadden, zegt Van Rossum. De vele botte reacties die ze over die patiëntengroep heeft gelezen, wijzen volgens haar op een gebrek aan kennis. 'Overgewicht heeft zo veel biologische en maatschappelijke oorzaken.'
Ze schreef een brandbrief naar het kabinet over het onderwerp. Ze bracht ervoor 65 prominente artsen, wetenschappers en bestuurders bijeen. Er moet, schreven zij, veel meer aandacht komen voor het belang van een gezonde leefstijl. Dit voorjaar sprak ze twee keer het Europees Parlement toe. Covid-19 staat nu in de belangstelling, hield ze de europarlementariërs voor, maar overgewicht vergroot de kans op nog eens ruim 200 andere ziekten. Hart- en vaatziekten en diabetes type 2 zijn de bekendste, maar er zijn ook dertien vormen van kanker die vaker voorkomen bij mensen met overgewicht, net als gewrichtsklachten, reuma, darmziekten, depressies en vruchtbaarheidsproblemen. De kosten voor al die overgewichtgerelateerde ziektegevallen bedragen volgens een recent OESO-rapport ruim 8 procent van het zorgbudget, wat voor Nederland neerkomt op 7 miljard euro per jaar. 'We kunnen ons afvragen of er een lockdown nodig was geweest als die pandemie van overgewicht er niet was geweest', zegt Van Rossum.
Een oplossing? 'Een suikertaks is het eerste waar ik aan denk. Frisdranken klok je zo naar binnen, ze geven weinig verzadiging maar er zitten veel calorieën in. Zo'n veertig landen hebben gesuikerde frisdranken een stuk duurder gemaakt en daar is de consumptie flink gedaald. Of dat in die landen ook leidt tot minder mensen met obesitas is nog niet duidelijk. Maar minder suikerinname is voor iedereen gezond.
(bron: de Volkskrant, artikel was nog langer, maar dan wordt het te veel leeswerk)
Peiling
Obesitas en overgewicht moeten actiever worden bestreden door artsen en politiek ingrijpen
watertoren schreef op 02-11-2021 om 09:22:
Toch ligt het niet altijd aan de ouders. Vuilnisbakken in de buurt van scholen zitten vaak vol met weggegooide gezonde lunches.
Het gaat eerder mis dan de leeftijdscategorie die jij nu beschrijft. Als ze op de middelbare komen is het grootste en belangrijkste deel van de opvoeding al geweest. Het is niet raar dat pubers snacks kopen. Maar de één zal hier op een normale manier mee omgaan en de ander niet. Bij de meeste kinderen die gezond zijn opgevoed trekt dit wel weer bij als ze volwassen zijn.
watertoren schreef op 02-11-2021 om 09:22:
Toch ligt het niet altijd aan de ouders. Vuilnisbakken in de buurt van scholen zitten vaak vol met weggegooide gezonde lunches.
Yep, dat doet mijn jongste dus ook. Oudste dochter eet wel gezond, geeft haar geld ook nooit uit aan eten. Ze vindt fruit en groente, water en gezonde maaltijden ook gewoon lekker. Dus denk je dat je opvoeding op dat gebied geslaagd is en dan komt er nog een kind dat totáál het tegenovergestelde is met precies dezelfde opvoeding 
Nee schreef op 02-11-2021 om 09:26:
[..]
Het gaat eerder mis dan de leeftijdscategorie die jij nu beschrijft. Als ze op de middelbare komen is het grootste en belangrijkste deel van de opvoeding al geweest. Het is niet raar dat pubers snacks kopen. Maar de één zal hier op een normale manier mee omgaan en de ander niet. Bij de meeste kinderen die gezond zijn opgevoed trekt dit wel weer bij als ze volwassen zijn.
Dat hoop ik dan maar, het lijkt wel een verslaving.
MissJones schreef op 02-11-2021 om 09:28:
[..]
Yep, dat doet mijn jongste dus ook. Oudste dochter eet wel gezond, geeft haar geld ook nooit uit aan eten. Ze vindt fruit en groente, water en gezonde maaltijden ook gewoon lekker. Dus denk je dat je opvoeding op dat gebied geslaagd is en dan komt er nog een kind dat totáál het tegenovergestelde is met precies dezelfde opvoeding
Hier ben ik het wel mee eens. Mijn broer lust bijna alles en ik ben een kieskeurige eter. We hebben wel dezelfde opvoeding gehad.
watertoren schreef op 02-11-2021 om 09:30:
[..]
Hier ben ik het wel mee eens. Mijn broer lust bijna alles en ik ben een kieskeurige eter. We hebben wel dezelfde opvoeding gehad.
Het voordeel is wel dat ze wéét wat gezond is. Daar heeft ze na die vreselijke puberteit natuurlijk wel wat aan. We eten gezonde maaltijden die ze ook gewoon lust, ze eet fruit en groente (al is dat minder doordat ze veel snaait op en na school) en weet wat een gezond ontbijt is, bijvoorbeeld. Ik heb ook wel voorbeelden gehoord van kinderen die thuis ontbijten met frisdrank en een Twix of die bijna elke dag afhaal of frituur of kant en klaar eten, dan is het wel heel erg moeilijk om dat later anders te doen.
Titel van het topic is dat artsen obesitas eens serieus moeten gaan nemen. Ik ben er zelf eentje, zo’n arts, en neem het bijzinder serieus als ik een obese patient heb omdat ze heel veel klachten minder goed overleven dan iemand die niet obees is en heel veel meer klachten hebben dan iemand zonder obesitas.
Ik kaart het ook regelmatig aan net zo goed als ik vaak kort alcohol, drug en sigaretten gebruik aankaart.
Maar ik ben geen dietist en heb wel meer te doen in een dag.
Ik ga altijd een beetje met mijn hakken in het zand met dit soort berichten (niet alleen mbt overgewicht overigens). Kom op zeg, waar is de eigen verantwoordelijkheid gebleven? Een arts (of de overheid) is toch op geen manier verantwoordelijk voor het overgewicht van een ander? Mijn lijf, mijn leven, mijn verantwoordelijkheid... En natuurlijk is goede voorlichting heel belangrijk en altijd prima. Maar de goede keuzes kan een ander niet voor je maken.
Een positief geluid is wel dat het al stukken beter is naar mijn idee dan 30 jaar geleden.
Mijn kinderen vinden rauwkost eten als tussendoortje heel normaal. Mijn moeder vindt het nog steeds raar dat de kleinkinderen komkommer en paprika eten, want daar is toch niets aan. Ook komt ze standaard met limonade aanzetten en is water drinken echt niet de norm voor haar.
Op school is water en fruit inmiddels wel de norm. Dat was 30 jaar geleden echt niet denkbaar.
Als dit doorzet dan komen we er wel 😉
DanGun schreef op 02-11-2021 om 08:28:
De ene diëtist is de andere niet. Ik hoor nog zo’n muts vertellen dat ik toch echt minder moest eten want ik was te zwaar. Dat ik aan zware krachttraining deed, een redelijk laag vet% had en behoorlijk gespierd, dat deed niet ter zake volgens haar. En ook deze dame had die studie gedaan hoor.
Soms verbaas je je ook over de domheid van professionals. Zo was ik in een ver verleden eens met peuterzoon bij het consultatiebureau. Zoon zat met zijn gewicht bovenin de curve dus dat kreeg een aantekening en ik moest dat echt in de gaten gaan houden. Dat zoon met zijn lengte nog veel hoger in de curve zat, deed er niet toe. Ik kreeg haar er niet van doordrongen dat dit in samenhang bekeken zou moeten worden. Wat natuurlijk bijzonder vreemd is omdat het alomtegenwoordige BMI met lengte wordt berekend. Je begrijpt dan gewoon niet wat zo iemand daar doet. Ik ben daar schouderophalend weggegaan maar als je minder geïnformeerd bent, kun je je zomaar zorgen gaan maken over je kind. Terwijl er helemaal niks aan de hand is.
Over het CB hoorde je destijds veel van dit soort verhalen. Ik weet niet hoe dat nu is, zit al vele jaren niet meer in de kleine kinderen. Mijn zoon is inmiddels een 16-jarige slungel van 1 meter 93, eerder aan de magere dan aan de stevige kant.
Duufje schreef op 02-11-2021 om 11:03:
Ik ga altijd een beetje met mijn hakken in het zand met dit soort berichten (niet alleen mbt overgewicht overigens). Kom op zeg, waar is de eigen verantwoordelijkheid gebleven? Een arts (of de overheid) is toch op geen manier verantwoordelijk voor het overgewicht van een ander? Mijn lijf, mijn leven, mijn verantwoordelijkheid... En natuurlijk is goede voorlichting heel belangrijk en altijd prima. Maar de goede keuzes kan een ander niet voor je maken.
Ik zie dat toch anders. Natuurlijk, uiteindelijk maken we onze eigen keuzes, maar het idee dat we die keuzes vrij en onafhankelijk kunnen maken is twijfelachtig. Naast het feit dat marketing enorme invloed heeft, is ongezond eten momenteel goedkoper en makkelijker beschikbaar. Een reep chocola scheur ik zo open en eet ik op. Een sinaasappel moet ik eerst pellen. Dat klinkt als bijna geen moeite, maar onze hersenen zijn geprogrammeerd om de weg van de minste weerstand te kiezen. Eten afhalen of laten bezorgen? Tenzij je in een grote stad zit, zijn er vaak alleen ongezonde keuzes. Koken? Een gezonde maaltijd met verse ingrediënten bereiden kost meer tijd dan een kant-en-klaar maaltijd opwarmen. Zoveel mensen zijn druk, overbelast, gestresst, waardoor ze geen ruimte vinden voor dit soort dingen; waardoor hun hersenen de lange termijnwinst niet op waarde kunnen schatten en de makkelijke, snelle snacks blijven lonken. Daar zie ik dus een rol voor de overheid en non-profit organisaties. Er zijn best manieren te bedenken om gezond eten alom beschikbaar en toegankelijk te maken. Daar mag wat mij betreft best in geïnvesteerd worden, want het zou ons, als samenleving, uiteindelijk veel zorgkosten schelen.
Ik ben zelf heel erg gebaat bij regelmaat. Klinkt saai maar werkt prima voor mij. Een van de dingen die in in de dagelijkse sleur heb gebracht is het om half elf eten van een sinaasappel. (ik pel ze niet, maar hap ze uit de schil aan het aanrecht). Als ik dit niet doe weet ik zeker dat ik nooit een sinaasappel eet. Vaste gewoontes helpen mij echt.
En het besluit om niet meer dan 1 snoepmoment per dag te hebben. Dus niet bij elk bakje koffie koek of chocola, maar 1x per dag. Anders blijf ik aan de gang.
Renmuis schreef op 02-11-2021 om 11:50:
[..]
Ik zie dat toch anders. Natuurlijk, uiteindelijk maken we onze eigen keuzes, maar het idee dat we die keuzes vrij en onafhankelijk kunnen maken is twijfelachtig. Naast het feit dat marketing enorme invloed heeft, is ongezond eten momenteel goedkoper en makkelijker beschikbaar. Een reep chocola scheur ik zo open en eet ik op. Een sinaasappel moet ik eerst pellen. Dat klinkt als bijna geen moeite, maar onze hersenen zijn geprogrammeerd om de weg van de minste weerstand te kiezen. Eten afhalen of laten bezorgen? Tenzij je in een grote stad zit, zijn er vaak alleen ongezonde keuzes. Koken? Een gezonde maaltijd met verse ingrediënten bereiden kost meer tijd dan een kant-en-klaar maaltijd opwarmen. Zoveel mensen zijn druk, overbelast, gestresst, waardoor ze geen ruimte vinden voor dit soort dingen; waardoor hun hersenen de lange termijnwinst niet op waarde kunnen schatten en de makkelijke, snelle snacks blijven lonken. Daar zie ik dus een rol voor de overheid en non-profit organisaties. Er zijn best manieren te bedenken om gezond eten alom beschikbaar en toegankelijk te maken. Daar mag wat mij betreft best in geïnvesteerd worden, want het zou ons, als samenleving, uiteindelijk veel zorgkosten schelen.
Eens! De maatschappelijke ontwikkelingen de laatste 50 jaar zijn zo snel gegaan, daar zijn we evolutionair nog helemaal niet op ingesteld.
In de jaren vijftig kookte moeder met verse producten zonder chemische toevoegingen, je had drie maaltijden per dag, geen frisdrank (behalve weekend of feest). Je pakte de fiets of ging lopen.
Arbeid is lichamelijk veel minder zwaar geworden (voor de meesten dan), en de mens is geprogrammeerd tot luiheid, energie sparen totdat je weg moet rennen voor de sabeltandtijger. Dat in combinatie met de eindeloze stroom zoete, vette en zoute lekkernijen die overal voor een habbekrats te krijgen zijn, zorgt ervoor dat je best veel zelfdiscipline nodig hebt om niet te zwichten.
En doordat zoals hierboven ook al geschreven werd, veel mensen druk, gestresst etc zijn, valt dat echt niet mee.
Eigen verantwoordelijkheid? Ja, dat wel. En toch zie ik hier ook een taak van de overheid, de zorg, de voedingsindustrie, de bezorgdiensten etc. Het lijkt allemaal om omzet te gaan, ten koste van onze gezondheid.
Ik volg jullie wel en ben het ook eens met het grootste deel van wat jullie schrijven, maar zie het toch anders 
en ik vind het vooral gemakkelijk excuses zoeken.
En ik realiseer me heel goed dat ik wellicht gemakkelijk praten heb hoor, want ik heb geen overgewicht bijvoorbeeld, geen grote financiele zorgen, ben gezond en vind gezond leven niet bijster ingewikkeld. Maar ik zie bijvoorbeeld echt niet (en ik weet dat dit even kort de bocht is, maar als voorbeeld) waarom het koken van een gezonde maaltijd lastiger zou zijn dan een patatje frituren of een pizza opwarmen. Wij hebben 's avonds heel weinig tijd, zijn ook druk en soms gestresst, maar door de maaltijden bijvoorbeeld voor te bereiden op een moment dat daar wel tijd voor is, heb ik toch altijd binnen een half uur een gezond maaltje op tafel. Bovendien is gezond eten echt niet altijd duurder dan ongezond. En waarom zou het kopen van een appel lastiger zijn dan het kopen van een zak chips of reep chocolade. Ja, daar heb je soms discipline voor nodig. Maar dat heb je nu eenmaal voor veel dingen in het leven nodig. En dat vind ik toch echt onze eigen verantwoording en niet die van een arts of de overheid.
Duufje schreef op 02-11-2021 om 14:03:
Ik volg jullie wel en ben het ook eens met het grootste deel van wat jullie schrijven, maar zie het toch anders
En ik realiseer me heel goed dat ik wellicht gemakkelijk praten heb hoor, want ik heb geen overgewicht bijvoorbeeld, geen grote financiele zorgen, ben gezond en vind gezond leven niet bijster ingewikkeld. Maar ik zie bijvoorbeeld echt niet (en ik weet dat dit even kort de bocht is, maar als voorbeeld) waarom het koken van een gezonde maaltijd lastiger zou zijn dan een patatje frituren of een pizza opwarmen. Wij hebben 's avonds heel weinig tijd, zijn ook druk en soms gestresst, maar door de maaltijden bijvoorbeeld voor te bereiden op een moment dat daar wel tijd voor is, heb ik toch altijd binnen een half uur een gezond maaltje op tafel. Bovendien is gezond eten echt niet altijd duurder dan ongezond. En waarom zou het kopen van een appel lastiger zijn dan het kopen van een zak chips of reep chocolade. Ja, daar heb je soms discipline voor nodig. Maar dat heb je nu eenmaal voor veel dingen in het leven nodig. En dat vind ik toch echt onze eigen verantwoording en niet die van een arts of de overheid.
Dat weet jij en dat weet ik, maar er zijn genoeg mensen die niet echt het nut daarvan inzien en die een pizza opwarmen toch echt makkelijker vinden. En om heel eerlijk te zijn vind ik dat laatste ook, aangezien we hier in huis niet allemaal hetzelfde (kunnen) eten. Ik sleep me dan naar de winkel (want dat moet vaak ook eerst nog) en ga toch koken, maar daar hebben anderen misschien geen fut voor of ze zijn moe, moeten nog tig andere dingen doen. Bovendien hebben dan altijd veel meer afwas dan wanneer ik een pizza in de oven gooi, dus dat speelt ook nog mee bij het gemak.
Duufje schreef op 02-11-2021 om 14:03:
Ik volg jullie wel en ben het ook eens met het grootste deel van wat jullie schrijven, maar zie het toch anders
En ik realiseer me heel goed dat ik wellicht gemakkelijk praten heb hoor, want ik heb geen overgewicht bijvoorbeeld, geen grote financiele zorgen, ben gezond en vind gezond leven niet bijster ingewikkeld. Maar ik zie bijvoorbeeld echt niet (en ik weet dat dit even kort de bocht is, maar als voorbeeld) waarom het koken van een gezonde maaltijd lastiger zou zijn dan een patatje frituren of een pizza opwarmen. Wij hebben 's avonds heel weinig tijd, zijn ook druk en soms gestresst, maar door de maaltijden bijvoorbeeld voor te bereiden op een moment dat daar wel tijd voor is, heb ik toch altijd binnen een half uur een gezond maaltje op tafel. Bovendien is gezond eten echt niet altijd duurder dan ongezond. En waarom zou het kopen van een appel lastiger zijn dan het kopen van een zak chips of reep chocolade. Ja, daar heb je soms discipline voor nodig. Maar dat heb je nu eenmaal voor veel dingen in het leven nodig. En dat vind ik toch echt onze eigen verantwoording en niet die van een arts of de overheid.
Rationeel gezien is alles wat je hier zegt waar, maar ik denk dat lang niet alle mensen in staat zijn tot deze rationele keuzes. Vooral niet tot het begrijpen van wat gezond is en wat niet. En als dan ook nog de portemonnee de keuze moet maken is er voor deze groep geen enkele reden meer om te kiezen voor die appel i.p.v. dat kaasbroodje of die zak chips.