Boeken versimpeld, wáárom?
Laatst zag ik bij het Kruidvat een goedkope nieuwe uitgave liggen van een oud jeugdboek, Geheim Verzet. Op zich bepaald geen grote literatuur, maar als kind hield ik er wel van.
Maar dit bleek een “bewerkte” versie te zijn waarbij de tekst kennelijk niet alleen gemoderniseerd moest, maar ook ingekort en versimpeld. Waardeloos!
Een plan dat “buitengewoon dom, buitengewoon eerlijk of buitengewoon geraffineerd, maar buitengewoon was het” was, is nu “erg dom, erg slim, of erg eerlijk”. En de pointe is geschrapt.
En zo nog een hele rits voorbeelden. Als het nou bedoeld was voor laaggeletterden of zo zou ik het snappen, maar dat staat het niet bij. Het wordt verkocht alsof het het originele boek is en in heeeeel kleine letters in het colofon staat dat de tekst “bewerkt” is.
Ik vind het een aanfluiting. Is dit gebruikelijk tegenwoordig, en zijn jullie dit ook wel eens tegengekomen?
Wednesday schreef op 09-08-2021 om 10:14:
Nu ik er door dit topic achter ben gekomen hoe laag het gemiddelde niveau kennelijk is, kan ik het iets beter plaatsen. Maar het komt mij allemaal zo ontzettend vreemd voor. Ik kan echt maar moeilijk verwerken dat een groot deel van de bevolking kennelijk niet in staat is om een eenvoudige tekst te doorgronden. Mijn man en ik hebben daar gisteren nog tot heel laat over doorgepraat.
Ik denk dat het ook heel veel te maken heeft met ervaring en automatiseren. Als je een veel-lezer bent, zoals ik, dan lees en begrijp je het 'gewoon'. Ik kan we wel voorstellen dat mensen die weinig lezen (en dan bedoel ik mensen die gewoon normaal kunnen lezen, maar weinig lees-kilometers maken), daar meer moeite mee hebben. Dat heeft volgens mij ook te maken, met het feit dat weinig-lezers, meer woord voor woord lezen en veel-lezers teksten meer scannen. De weinig-lezers zullen dan eerder de draad kwijt raken. Zo vermoed ik.
Idris maakt een goed punt. Het is niet zo makkelijk om leesvaardigheid in de jaren 60 te vergelijken met nu. Want destijds waren heel veel mensen gewoon helemaal vrijwel niet geletterd. Die gingen ‘toch in de bouw/fabriek/op het land werken’ en dan boeide het niet zo als ze helemaal niet konden lezen. Die werden gewoon achterin de klas gezet, en stopten als ze 12 waren. Er zijn ontzettend veel mensen van die generatie die niet alleen geen teksten van 25 woorden kunnen lezen, maar al grote moeite hebben met simpele brieven van instanties.
Tegenwoordig wordt dat onacceptabel gevonden (terecht overigens), en worden die mensen er vee meer bij gehouden. Maar dat betekent wel dat je nu dus een veel grotere groep hebt die er grote moeite mee heeft, en bv zwaar dyslectisch is. Dat haalt het gemiddelde aardig omlaag, terwijl die mensen er vroeger ook al waren. Alleen toen werkten ze al bij de timmerman, en telden dus niet mee op de middelbare school.
Gedeeltelijk zal zoiets ook spelen bij bv het journaal. Een groot deel van de bevolking keek vroeger helemaal geen journaal. Maar nu willen we dat iedereen weet wat er speelt, en dan moet je de manier van uitleggen daar dus op aanpassen.
Ergens kom je dan dus in een spagaat, want een gedeelte vind het ‘te versimpeld en geen recht doen aan de waarheid’, of een ander deel snapt er geen bal van. Communicatie maken die voor vrijwel de hele bevolking op gewenst niveau is, is vrijwel onmogelijk.
Wollstonecraft schreef op 08-08-2021 om 07:14:
bij Engelse boeken zie ik wel eens het tegenovergestelde staan "complete and unabridged".
Versimpelen van teksten ken ik verder alleen van literatuur die voor middelbare scholen eenvoudiger werd gemaakt, van die schoolboekjes.
De geletterdheid in Nederland neemt sowieso af. Taal moet overal eenvoudiger, snel en makkelijk te begrijpen. Een tijdje terug deed ik een workshop zakelijk schrijven. Taal die voor mij op mijn leeftijd, 52, heel normaal is (woorden, maar ook bijv complexere zinnen) werd verketterd. Heel jammer, want taal wordt er een stuk armer van.
Misschien dat ze met deze uitgave inspelen op die trend en proberen zo dit boek toch aantrekkelijk te maken voor lezers die de originele versie te "talig" vinden?
Dat proberen ze vast. Met als resultaat dat die boeken er over het algemeen helemaal niet aantrekkelijker van worden.
Edit
Ik had de opmerking erboven niet gelezen.
Wednesday schreef op 09-08-2021 om 10:07:
Voor de kenners: C en later ook D. De opmerking van mijn kinderen: eindelijk een tekst met paragrafen
C en D wordt op scholen pas in 2hv en hoger aangeboden.
Idris schreef op 09-08-2021 om 11:15:
[..]
C en D wordt op scholen pas in 2hv en hoger aangeboden.
Klopt, maar er zijn dus genoeg kinderen (al een stuk of 10 op de basisschool van mijn kinderen waar twee groepen 7 en twee groepen 8 waren) die dat niveau met gemak aankunnen.
Aanvulling: je zou dus ook deze kinderen stof op hun niveau moeten kunnen aanbieden. Net zoals bij rekenen, waar goede rekenaars zich kunnen uitleven op Wisschrift.
Nausicaa1 schreef op 09-08-2021 om 10:43:
Ergens kom je dan dus in een spagaat, want een gedeelte vind het ‘te versimpeld en geen recht doen aan de waarheid’, of een ander deel snapt er geen bal van. Communicatie maken die voor vrijwel de hele bevolking op gewenst niveau is, is vrijwel onmogelijk.
Ja, dat is echt een spagaat. Ik vind het een goede ontwikkeling dat ingewikkelde dingen begrijpbaar en toegankelijk worden gemaakt voor een breed publiek. Alleen valt dan vaak de nuance weg. Lang niet alle onderwerpen lenen zich voor versimpeling. Dat zie je ook in de politiek.
Wednesday schreef op 09-08-2021 om 10:07:
Mijn kinderen zijn al goede lezers. Maar de methode werd ook gehaat door slechte lezers. Hoe mijn kinderen het hebben beleefd: als een lijdensweg. Voordat een kind begint aan een tekst moet het bepalen wat zijn/haar voorkennis is. Vervolgens moet er een leesstrategie worden bepaald. Er moeten vooraf “moeilijke woorden” worden benoemd. Dan wordt er ook gevraagd waar je die kennis vandaan hebt gehaald! Dat vonden mijn kinderen het allerergst, want als enthousiaste lezers hebben ze al een goede woordenschat en kenden ze de als moeilijk bestempelde woorden al. Beantwoord dan maar eens de vraag hoe je achter de betekenis van een woord bent gekomen. Dat zou ik zelf ook niet kunnen en vooral ook niet willen. Vervolgens mag je ein-de-lijk een kort fluttekstje lezen. Daar worden dan wel 20 vragen over gesteld 😵. Toen ik tijdens het thuisonderwijs erachter kwam hoe laag het niveau van de teksten was, heb ik op school aan de bel getrokken. Dit heeft erin geresulteerd dat mijn kinderen (toen groep 7 en groep 8) en andere goede lezers de methode op een hoger niveau kregen aangeboden. Voor de kenners: C en later ook D. De opmerking van mijn kinderen: eindelijk een tekst met paragrafen
Dank voor de uitleg!