Pesten en machtsmisbruik
Er komt weer eens een golf (volkomen terechte) verontwaardiging over ons heen over het gedrag van MvN. Intussen lees ik in een artikel van een psychiater die met 79 (!) met pensioen gaat: “Pestgedrag in het algemeen is nooit goed aangepakt op scholen. Ik heb veel kinderen gezien met een trauma wegens pesten. In vijftig jaar zag ik amper jongeren die werden aangemeld omdat ze anderen pestten. Zeker minder dan vijf. Dat vind ik raar. Het zegt iets over deze wereld. Want de pesters hebben toch een groter probleem dan degenen die worden gepest?”
(Jammer genoeg achter betaalmuur) https://www.gelderlander.nl/eindhoven/eindhovense-kinderpsychiater-stopt-na-halve-eeuw-nu-praten-we-met-kinderen-wel-over-een-trauma~a532d6da/
Is dat machtsmisbruik van de MvN’s van deze wereld ‘gewoon’ volwassen pesten? En zijn de leidinggevenden net zo labbekakkerig als de scholen? En hoe komt het dat kinderen die pesten kennelijk voor ‘gezond’ kunnen doorgaan terwijl kinderen die gepest worden ziek worden omdat niemand kan voorkomen dat ze worden beschadigd door pestgedrag? Wat moet er gebeuren in de opvoeding, op scholen en in de maatschappij om dit probleem bij de wortel aan te pakken?
Ik heb ook wel eens gelezen dat pesters en mensen die daaraan mee gaan doen dit doen omdat ze bang zijn omdat ze anders zelf de Sjaak zijn.
watertoren schreef op 22-11-2022 om 19:57:
Ik heb ook wel eens gelezen dat pesters en mensen die daaraan mee gaan doen dit doen omdat ze bang zijn omdat ze anders zelf de Sjaak zijn.
De meelopers meestal wel. Ben er niet trots op maar op de middelbare was ik ook een meeloper. Op de basisschool werd ik gepest en er was me alles aan gelegen om op de middelbare niet weer de sjaak te zijn.
Denk dat dat ook een deel van het probleem is. Je wil gewoon niet zelf diegene zijn. En een kinder/puber brein reageert dan door mee te doen. Volwassen zijn wat subtieler. Daar gaat het via de roddel en achterklap. Waarschijnlijk inmiddels aangeleerd gedrag.
Hoe het pesten echt voorkomen is ingewikkelder dan gedacht.
Als ik kijk naar mijn jeugd ben ik echt teleurgesteld in, in dit geval somigge docenten die zagen dat ik in de zeik genomen werd door twee vaste rotkoppen en meelopers. Het bleef alleen bij woorden en niet eens scheldwoorden ofso, maar ik zocht oogcontact met de docent in de hoop dat die t voor mij opnam. In tegendeel docent keek en wachtte rustig af tot hij/zij door kon met de les.
Ik denk niet dat wij hier met de oplossing zullen komen hoor! Het is complex. Maar ik vond het zo’n opvallende uitspraak van die psychiater: pesters worden niet voor hulp aangemeld. En eigenlijk weet je dat ergens ook wel. Maar dat is gek toch? Ik denk dat het te maken heeft met dat (ogenschijnlijk) zelfvertrouwen misleidt. Mensen die sterk en stoer en zelfverzekerd uit de hoek komen, daar trappen we heel makkelijk in. Als iemand zelfverzekerd is, en ik twijfel, dan zal die ander wel gelijk hebben. We bewonderen zelfvertrouwen. Bescheidenheid is mooi maar flair en een uitstraling van succes is beter. Dat is ook heel aantrekkelijk. En dat gaat dan kennelijk zo ver dat iemand als MvN zwaar problematisch gedrag laat zien, daar zijn hele omgeving bij betrekt en daar minstens vijftien jaar mee door kan gaan. Achteraf zegt iedereen: dat kon natuurlijk niet. Maar ter plekke ziet niemand een oplossing en misschien ook wel geen heel groot probleem. De status quo wordt vaak verdedigd. Het geeft zo’n drama en rotzooi en wat moet je eraan doen, aan zo’n man? En dan gaan mensen besluiten dat je gewoon een bepaald soort mens moet zijn om dat leuk te vinden, om er de lol van in te zien, om in zo’n harde, competitieve omgeving te werken. Het wordt bijna een soort geloof dan: de waarden van de leider worden onderschreven. Pas achteraf worden mensen dan soort van wakker voor waar ze allemaal in zijn meegegaan. Maar dat het echt schadelijk is, dat wordt pas laat gezien, net als bijvoorbeeld ook in sektes. Het lijkt allemaal mooi. Veel mensen trappen er kennelijk toch in. En leerkrachten dus ook bij kinderen?
Met kinderen kom je toch alweer snel uit bij de ouders. Hoeveel zijn er niet die zullen zeggen dat hun kind niet pest, of dat het wel meevalt. Of die het zelf niet zoveel kan schelen, of er zelf niet tegenop kunnen. Ik besef steeds meer dat duidelijke grenzen onmisbaar zijn voor kinderen. De ouders zijn daarin de eerste linie en ook leraren spelen daarin een rol. En volgens mij ontbreekt het daar vaak aan, worden grenzen niet als positief beschouwd, maar als beperkend. Of door de volwassenen als lastig in stand te houden.
Bij de volwassen pesters zal het vast deels in persoonlijkheidsstoornissen zitten. Maar ook de omgeving speelt een rol, kijk maar hoe een MvN opgehemeld werd. Als je al geen last had van grootheidswaanzin krijg je het dan wel, tenzij er iemand is die je met beide benen op de grond houdt. En dan kom je weer uit op grenzen.
Bij het bedrijf waar ik werk, hebben ze deze kwestie stevig onder de aandacht. Het is een groot bedrijf met mensen die speciaal aangenomen zijn om te werken aan diversiteit en inclusie. Er zijn regelmatig workshops, blogs op intranet etc en leidinggevenden worden specifiek getraind, alle medewerkers worden uitgenodigd om zich uit te spreken.
Ik denk dat het beste helpt om de grootste groep hun mond te leren opendoen, de zwijgende meerderheid, de bystanders. Het is niet slechts een probleem tussen pester en gepeste en iemand met een eventuele machtspositie die er watvan zou moeten zeggen. Als iemand zou roepen: “wat gebeurt hier nou?!” en dan op veel bijval kan rekenen, zou dat al heel goed helpen. We hebben meer mensen nodig die dit gedrag openlijk in twijfel trekken.
Omdat ik een oplossing lastig vind, stel ik allereerst mijn vragen bij de uitspraak van de psychiater. Want hij stelt dat er zich maar een paar pesters meldden. Dat kan. Het zou me echter ook niet verbazen als blijkt dat de herinnering aan gepest worden veeel meer impact heeft dan de herinnering aan een pester zijn en dat daarom gepest worden veel vaker besproken wordt. Of dat mensen die gepest hebben ook gepest zijn, of dat deden as reactie op een onveilige thuissituatie en dat laatste bespreken bij de psychiater. Allemaal redenen waarom tijdens die gesprekken pester zijn maar heel weinig aan bod komt.
Dat zie je ook in de media. Er zijn er maar weinig die bv in een diepte interview durven zeggen dat ze een pestkop waren. Hooguit valt dat onder de noemer ‘ik was vroeger nogal een ongeleid projectiel’ oid. Terwijl de herinnering aan pesten wel regelmatig benoemd wordt.
Los je het met die wetenschap op? Nee. Ook niet met langdurig ziel zoeken om te achterhalen ‘aan welke kant je als kind stond’, of door als een waarheidscommissie alle vroegere pesters te gaan ‘exposen’.
De oplossing zit hem denk ik in het geluid geven aan de middenmoot en zorgen voor een open sfeer met respect voor wie iedereen is. Ook ik zag bij kind een juf die dat heel goed kon en juffen die echt zelf al lievelingetjes hadden, wat de klas feilloos oppikte. Gelukkig kwam er dan een jaar later een meester die de sfeer onderling weer wist te verbeteren.
Maar wat die top juffen en meesters nou precies deden? Waar ze de aandacht op vestigden en hoe ze zaken bespraken? Ik denk dat dat niet een eenmalige sociale vaardigheden training of een weerbaarheidsproject was. Maar juist dag in dag uit bezig zijn met voelt ieder kind zich gezien, geholpen en begrepen en hoe reageren de kinderen op elkaar. Op school, op de voetbaltraining en elke andere plek waar meer dan 1 kind is.
Ik corrigeer mezelf; op élke plek waar mensen samenzijn, van tweede kamer en politieke partij tot bejaardentehuis.
Biebel schreef op 23-11-2022 om 07:53:
Omdat ik een oplossing lastig vind, stel ik allereerst mijn vragen bij de uitspraak van de psychiater. Want hij stelt dat er zich maar een paar pesters meldden. Dat kan. Het zou me echter ook niet verbazen als blijkt dat de herinnering aan gepest worden veeel meer impact heeft dan de herinnering aan een pester zijn en dat daarom gepest worden veel vaker besproken wordt. Of dat mensen die gepest hebben ook gepest zijn, of dat deden as reactie op een onveilige thuissituatie en dat laatste bespreken bij de psychiater. Allemaal redenen waarom tijdens die gesprekken pester zijn maar heel weinig aan bod komt.
Dat zie je ook in de media. Er zijn er maar weinig die bv in een diepte interview durven zeggen dat ze een pestkop waren. Hooguit valt dat onder de noemer ‘ik was vroeger nogal een ongeleid projectiel’ oid. Terwijl de herinnering aan pesten wel regelmatig benoemd wordt.
Los je het met die wetenschap op? Nee. Ook niet met langdurig ziel zoeken om te achterhalen ‘aan welke kant je als kind stond’, of door als een waarheidscommissie alle vroegere pesters te gaan ‘exposen’.
De oplossing zit hem denk ik in het geluid geven aan de middenmoot en zorgen voor een open sfeer met respect voor wie iedereen is. Ook ik zag bij kind een juf die dat heel goed kon en juffen die echt zelf al lievelingetjes hadden, wat de klas feilloos oppikte. Gelukkig kwam er dan een jaar later een meester die de sfeer onderling weer wist te verbeteren.
Maar wat die top juffen en meesters nou precies deden? Waar ze de aandacht op vestigden en hoe ze zaken bespraken? Ik denk dat dat niet een eenmalige sociale vaardigheden training of een weerbaarheidsproject was. Maar juist dag in dag uit bezig zijn met voelt ieder kind zich gezien, geholpen en begrepen en hoe reageren de kinderen op elkaar. Op school, op de voetbaltraining en elke andere plek waar meer dan 1 kind is.
Ik corrigeer mezelf; op élke plek waar mensen samenzijn, van tweede kamer en politieke partij tot bejaardentehuis.
Ik denk dat dit heel erg klopt, ook op het werk. Welbevinden wordt erg vaak ondergeschikt gemaakt aan het resultaat of het geheel. We moeten toch door, we kunnen niet overal bij stilstaan. Om echt stevig in te grijpen, moet je daar vaak prioriteit aan geven. En dat kan niet want er moet een resultaat behaald worden, een proces draaiende gehouden worden. Als mensen zich stil houden, is het kennelijk niet zo erg. Dan is het gewoon een kwestie van incasseren. Maar zelfs als voor iedereen duidelijk is dat iemand zich heel slecht gedraagt, dan nog zijn er vaak weinig middelen. Zulke arrogante mensen accepteren vaak geen weerwoord, geen gezag. Ze laten zich niet corrigeren. Praten werkt vaak niet. Ze staan in hun recht, hun doelen zijn het belangrijkst, ze hebben gelijk, andere mensen zijn dom en zouden nooit zulke geweldige resultaten bereiken. Ik heb ook wel een handige machtswellusteling gebruik zien maken van manipulatie, verdeel en heers, zodat er nooit een tegenkracht kwam die sterk genoeg was om echt tegen hem op te staan. Allerlei mensen hebben dan nog allerlei belangen bij die persoon op die plek, ook al vinden ze hem stuk voor stuk een klootzak en kan hij ze ieder moment een mes tussen de ribben steken. Overigens is dat duidelijk een minder ernstige situatie dan als individuen slachtoffer worden: hier zat uiteindelijk iedereen in hetzelfde schuitje en was iedereen slachtoffer. Vrijwel niemand uitgezonderd. Dan voel je je als individu toch minder slecht. Iedereen zit in hetzelfde schuitje en dat wist men ook wel van elkaar.
Bij kinderen denk ik dat er meer aandacht is voor welzijn dan bij volwassenen. Maar ook daar geldt dat de aandacht voor welzijn erbij moet. Een van mijn kinderen heeft op een school gezeten waar ze het durfden om het lesprogramma los te laten en een periode grote delen van dagen te besteden aan groepsprocessen. Met echt een geweldig resultaat. Wat me aan die school ook erg opviel ten opzichte van de vorige school: er werd gezag uitgeoefend. Het hele lerarenteam was desnoods op het schoolplein aanwezig en greep in. Mijn zoon heeft een keer flink geslagen omdat hij door een groepje jongens in een hoek werd gedrukt. Op de oude school zou dan iedereen een preek hebben gekregen en zouden ze gesprekjes hebben moeten voeren ‘waar heb je in elkaar last van en hoe kan je dat anders oplossen’. Op deze school noemden ze man en paard: als je iemand in de hoek drukt, krijg je terecht klappen. Die kinderen werden vervolgens ook stevig aangepakt: een ervan werd zelfs geschorst. (Voor de duidelijkheid: er speelde al langere tijd veel meer) Mijn kind werd erkend in zijn recht om zichzelf te verdedigen. Op die school deed het team uitspraken: dit is goed en dit is verkeerd, en hier handhaven wij op. Op die andere school namen ze die autoriteit niet en ging het altijd alleen maar over gevoelens. En hoewel ik dat laatste goed vindt, moet de duidelijkheid wat goed en slecht gedrag is er toch ook echt zijn. Anders blijf je leuteren. En kinderen die slecht gedrag vertonen, weten dat er na de preek weer helemaal niks gebeurt. Dat is dus een kwestie van uitzitten en daarna ga je gewoon weer je gang.Slecht gedrag moet ook wel echt door de overtreder ongewenste consequenties hebben. Praatjes vullen geen gaatjes.
Ik denk dat pesten niet voldoende serieus wordt genomen. Vaak wordt aangenomen dat het slachtoffer zwak en overgevoelig is, geen gevoel voor humor heeft etc. Alweer meerdere decennia ondertussen konden kinderen 'grapjes' maken dat ik een aap was en niet bij hun op school hoorde maar in een dierentuin. Kinderen weigerde met mij te spelen want anders zouden ze mijn apenvlooien krijgen. Mijn leerkracht nam mij niet serieus omdat buitenlanders volgens hem niet te vertrouwen waren.
Ik denk niet dat dit tegenwoordig nog kan omdat het als rascisme wordt gezien.
Anders zijn, niet sociaal vaardig, niet weerbaar, dat soort vage aanduidingen zijn nog steeds gemakkelijke excuses om de schuld bij het slachtoffer te leggen. Zolang er in de maatschappij geaccepteerde redenen zijn om mensen slecht te behandelen zal langdurig pesten blijven bestaan.
Ik heb vroeger denk ik ook wel kinderen gepest. Ik weet eigenlijk niet of ik het destijds ook echt zo labelde. Het zou heel interessant zijn om een topic te hebben met pesters die terugkijken en reflecteren.
Ik denk dat ik heel onzeker was en dat overschreeuwde door flauwe grapjes uit te halen. Ik denk dat ik diep in mijn hart in bepaalde situaties wel wist dat het niet deugde. Bijvoorbeeld toen ik een gemeen grapje uithaalde met een klasgenoot. Maar toen ik eens een "grapje" uithaalde met een leerkracht, zij heel boos reageerde en ik daarvoor gestraft werd, vond ik dat toch echt heel flauw.
Ik geloof niet dat wij echt in groepsverband pesters waren. Kinderen in elkaar slaan deden wij ook niet. Correctie: Ik en mijn vriendinnetje hebben wel eens een jongetje "meegelokt" zodat een andere jongen hem dan te pakken kon nemen. Wat bezielde me toen? Ik heb echt geen idee. Ik was ook nog heel jong toen. Ik weet ook niet of het voor of na een incident was dat dat jongetje mij geslagen had. Het liep aardig mis want de vader van het jongetje kwam achter de heg vandaan, greep de aanvaller bij zijn oor en sleepte hem daaraan mee naar huis en dat was een heel eind.
Wat een wazig verhaal. Maar goed, Matthijs is ook een getroubleerde man toch, met fobieen en angsten. Iemand had hem inderdaad beter af kunnen leveren bij een psychiater, of misschien kwam hij daar al? Ik ben blij dat Eus hem gebeld heeft, dat niet iedereen hem afvalt. En die Janine Abbring, wat een heldin is dat.
Ik ben in de hele basisschool periode flink gepest en heb er heel lang over gedaan om daar over heen te komen. Ik heb bewust gekozen om geen moeder te worden omdat ik kinderen meestal niet zo leuk vind en ik het niet zou kunnen aanzien als mijn kind gepest zou worden.
Het ergste is dat een van mijn ergste pesters in het onderwijs is gaan werken. Het verklaart voor mij waarom dit probleem nooit zal oplossen. Zij heeft het namelijk wel leuk gehad, maar ik zal nooit meer voor mijn plezier een schoolgebouw binnen stappen.
Godzijdank gaat het nu verder heel goed met me.